حسابرسان هر شرکت و مجموعه تجاری وظیفه مهمی در انجام امور و خدمات حسابرسی داخلی دارند. همچنین اصطلاحات حسابرسی متنوع و پرکاربرد هستند. در این راستا با اصطلاحات رایج در امور حسابرسی در قالب 12 نوع از اصطلاحات حسابرسی بیشتر آشنا می‌شویم.

  1. حسابدار (Bookkeeper، Accountant): شخص حسابدار می‌تواند به صاحبان شرکت‌های تجاری و انواع مشاغل در زمینه ساختار کسب و کار آنها مشاوره دهد. با این کار مسیر پش‌روی هیئت مدیره شرکت با حضور یک حسابدار خبره و ماهر هموار می‌شود. بنابراین دانش‌ ریاضی و اقتصاد می‌تواند در افزایش بهره‌وری تجزیه و تحلیل آنان بسیار مؤثر باشد. زیرا حسابداران همه روزه با تعداد بالایی از داده‌های مالی و دفاتر ترازنامه شرکت‌ها سروکار دارند.
  2. حسابرسی (Audit): به‌منظور شفاف سازی و ارزیابی منصفانه فعالیت‌های اقتصادی یک مجموعه تجاری، حسابرسان باید دفاتر مالی مجموعه را بررسی کنند. به این فرآیند مهم و حائز اهمیت، حسابرسی گفته می‌شود.
  3. حسابرسی داخلی (Internal Audit): به انجام فرآیند حسابرسی یک شرکت و به‌طور کلی درون سازمانی، حسابرسی داخلی گفته می‌شود. در نهایت نتیجه گزارش‌های ارائه شده از سوی تیم حسابداری شرکت، باید مورد تأیید اعضای هیئت مدیره قرار بگیرد. همچنین کلیه قراردادهای شرکت و نحوه مدیریت منابع سازمان در این روند بررسی می‌شوند. در متن قرارداد حسابرسی داخلی نیز مواردی از جمله موضوع قرارداد، مدت زمان قرارداد و وظایف شخص حسابرس مورد توجه قرار می‌گیرند. همچنین در متن گزارش حسابرسی داخلی به عناوین یافته، شرح یافته، شرح ریسک و پیشنهاد حسابرس پرداخته می‌شود.
  4. محدوده حسابرسی (Audit Scope): انجام فعالیت‌هایی مانند بررسی اهداف حسابرسی، تعیین بازه زمانی انجام حسابرسی و موارد حسابرسی نشده به محدوده حسابرسی اشاره دارند.
  5. ممیزی داخلی (Internal Audit): اعضای تیم حسابرسی همواره میزان اثربخش بودن فعالیت‌های اقتصادی شرکت را زیر نظر دارند. در فرآیند ممیزی داخلی، میزان انطباق راندمان شرکت و جدول برنامه تدوین شده از سوی حسابدار بررسی می‌شود. روند ممیزی داخلی در به‌دست آوردن حداکثر میزان رضایت مشتریان و گواهینامه سیستم مدیریت کیفیت بسیار حائز اهمیت است.
  6. بودجه‌بندی (Budgeting): برای برنامه‌ریزی بهتر و تعیین اهداف مالی شرکت، باید میزان بودجه مشخص شود. در واقع بودج‌بندی به فرآیندی دقیق و متمرکز اشاره دارد که افق دید سازمان را برای انجام فعالیت‌های اقتصادی آینده شرکت روشن می‌نماید. این فرآیند در دوره زمانی مشخصی از سوی تیم حسابداری انجام می‌شود. همچنین مبلغ تعیین شده به عنوان بودجه‌ شرکت، همواره یک رقم برآوردی است. زیرا مشکلات پیش‌بینی نشده در ادامه مسیر فعالیت اقتصادی شرکت اجازه تعیین رقم دقیق آن را نمی‌دهد.
  7. جریان نقدی (Cash Flow): جریان نقدی یا به اختصار CF به روند افزایش و کاهش میزان نقدینگی شرکت در دوره زمانی مشخص اشاره دارد.
  8. صورت حساب بانکی (Bank Statement): تمام فعالیت اقتصادی یک شرکت در طول یک ماه در صورت حساب بانکی ثبت می‌شود. بانک طرف قرارداد شرکت، در پایان هر ماه این صورت حساب را به تیم حسابداری شرکت ارائه می‌دهد. با این گزارش مالی، نحوه انجام امور بانکی صاحب حساب مانند اینکه در چه روزی، چه ساعتی، چه میزانی پول خرج شده به‌طور واضح مشخص می‌شود.
  9. حساب‌های پرداختنی (Accounts payable): حساب‌های پرداختنی یا به اختصار AP به همه پرداختی‌های معوق شرکت و مجموعه بدهی‌هایی اشاره دارد که باید به مشتریان و بستانکاران پرداخت شود.
  10. ترازنامه (Balance Sheet): داده‌های مالی شرکت از طریق تنظیم ترازنامه شفاف‌سازی می‌شوند. زیرا میزان سالم بودن کلیه فعالیت‌های اقتصادی شرکت در ترازنامه ثبت می‌شود. با استفاده از ترازنامه بهتر می‌توان میزان سود و زیان شرکت را بررسی کرد.
  11. حساب‌های دریافت شده (Accounts Receivable): حساب‌های دریافتنی یا به اختصار AR به میزان طلبی که شرکت از مشتریان خود دارد اشاره می‌کند. این اصطلاح در تزارنامه شرکت تحت نام دارایی جاری یا  current asset ثبت می‌شود.
  12. تضاد منافع (Conflict of Interest): اگر اهداف و منافع مدیر جدید و مدیر سابق در دو جهت کاملاً مخالف باشند، تضاد منافع ایجاد می‌شود. در این شرایط ممکن است کارمندان خلاف برنامه مالی شرکت فعالیت کنند. این مورد نیز در حسابرسی داخلی مورد بررسی تیم حسابداری شرکت قرار می‌گیرد.


سخن پایانی

در این پست به اصطلاحات حسابرسی داخلی پرداختیم. آشنایی با این اصطلاحات رایج در امور حسابرسی می‌تواند تیم حسابداری را در راستای تنظیم امور مالی شرکت یاری دهد. زیرا شرکت‌ها برای انجام امور و خدمات حسابداری خود، باید از اصطلاحات رایج در امور حسابرسی مطلع باشند.