اظهارنامه مالیاتی چیست؟

سازمان امور مالیاتی برای تمامی افرادی که درآمد مشخصی دارند درصدی مالیات تنظیم می کند تا بتواند خدمات بهتری به تمامی افراد جامعه ارائه دهد. به همین دلیل تمامی افرادی که مشمول پرداخت مالیات می شوند باید در بازه زمانی مشخص برای ثبت نام و ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند. 

در این اظهارنامه اطلاعاتی مانند میزان درآمد، نوع فعالیت، مقدار سود و زیان، استهلاک و … مشخص می گردد. فراموش نکنید که اعلام تمامی این موارد ضروری می باشند. به طور مثال اگر میزان سود و زیان در اظهارنامه مشخص نشود، اداره مالیات مبلغ مالیات را ممیزین اداره تعیین می نمایند و شخص موظف به پرداخت آن است.

از طریق آموزش های پارسا حساب ایرانیان، شما می توانید با مباحث مربوط به مالیات و اظهارنامه مالیاتی آشنا شده و پرسشهای خود را با مشاوران مالیاتی ما در پارسا حساب ایرانیان درمیان بگذارید.

چه اشخاصی موظف به ارائه اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی هستند؟

تمامی اشخاص حقیقی و یا حقوقی که دارای کسب و کار مشخص هستند موظف به ارائه و ارسال اظهارنامه مالیاتی هستند. به طور کلی افراد زیر باید برای تنظیم اظهارنامه اقدام نمایند.

  • اشخاص حقیقی یا حقوقی که داخل ایران مشغول به کار می باشند.
  • تمامی اشخاص حقوقی و حقیقی که ایرانی هستند و در کشورهای خارجی مشغول به فعالیت می باشند.
  • اشخاص ایرانی که محل زندگی آن ها خارج از کشور است اما درآمد خود را از فعالیت داخل کشور تامین می نمایند.
  • تمام اتباع خارجی که از فعالیت در ایران کسب درآمد می کنند.

 

چه اشخاصی ملزم به تسلیم اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی نیستند؟

همانطور که گفته شد تمامی افرادی که دارای کسب و کار هستند و از طریق آن کسب درآمد می کنند باید اظهارنامه مالیاتی تنظیم نمایند. با این وجود برخی از فعالیت ها با وجود کسب درآمد معاف از مالیات می باشند. این کسب و کارها عبارتند از:

  • سازمان های تحت پوشش شهرداری در تمامی استان ها؛
  • نهادها و اداره هایی که از بودجه های دولت استفاده می کنند؛
  • تمامی موسسات و همچنین وزارت خانه ها؛
  • شرکت های تعاونی دانشجویی و یا دانش آموزی؛
  • کارگران؛
  • عشایر؛
  • صیادان.


چند نوع اظهارنامه برای اعلام درآمد داریم؟

یکی از سوالات رایج در رابطه با ارسال اظهارنامه مالیاتی این است که به طور کلی چند نوع اظهارنامه مالیاتی برای اعلام درآمد داریم. شناخت انواع اظهارنامه ها پیش از ارسال آن ها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. بنابراین قبل از ارسال اظهارنامه بهتر است بدانید که به طور کلی ۶ نوع اظهارنامه مالیاتی برای اعلام درآمد داریم که عبارتند از:

  • اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی گروه اول براساس ماده ۹۵ در قانون مالیات های مستقیم؛
  • اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی گروه دوم براساس ماده ۹۵ در قانون مالیات های مستقیم؛
  • اظهارنامه اشخاص حقوقی گروه سوم در ماده ۹۵ در قانون مالیات های مستقیم؛
  • اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی با موضوع ماده ۱۱۰ قانون مالیات های مستقیم؛
  • اظهارنامه مالیات برای انحلال شرکت مطابق با ماده ۱۱۴ و ۱۱۶ در قانون مالیات های مستقیم؛
  • اظهارنامه مالیات املاک برای اشخاص حقیقی که درآمد آن ها از املاک است. (با استناد به ماده ۵۷ و ۸۰).

 با این وجود انواع اظهارنامه مالیاتی را با توجه به نوع فعالیت می توان به موارد زیر دسته بندی نمود:

  • عملکرد اشخاص حقیقی / حقوقی؛
  • مالیات بر ارزش افزوده؛
  • مالیات بر ارث؛
  • مالیات بر درآمدهای اتفاقی؛
  • مشاغل خودرویی؛
  • املاک و مستغلات؛
  • دریافت کنندگان سکه؛
  • انحلال شرکت؛
  • عدم فعالیت شرکت؛
  • حبس، وقف و نذر.

 

چگونه اظهارنامه مالیاتی تنظیم کنیم؟

برای ارسال اظهارنامه مالیاتی در ابتدا باید با نحوه تنظیم آن به خوبی آشنا شوید. سپس می توانید به درستی در زمان مقرر اظهارنامه های سالانه خود را به صورت الکترونیکی ارسال نمایید. بیش از ده سال است که اظهارنامه های کاغذی جای خود را به اظهارنامه های الکترونیکی داده اند. 

پس از آن نحوه تنظیم و ارسال اظهارنامه اهمیت بیشتری پیدا کرد. برای این کار در ابتدا باید وارد سایت اداره امور مالیاتی کشور (www.tax.gov.ir) شد و ثبت نام انجام داد. توجه داشته باشید که وارد کردن اطلاعات دقیق اشخاص حقیقی و یا حقوقی از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین دلیل در زمان تنظیم اظهارنامه باید اطلاعات وارد شده در سامانه را به دقت مورد ارزیابی قرار دهید.

 

چه مدارکی برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی مورد نیاز است؟

برای تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی باید مدارک مشخصی را در زمان ثبت نام ارائه نمایید که به شرح زیر می باشند.

  • مجوزهایی که از مراجع ذیصلاح برای فعالیت شما صادر شده اند؛
  • آخرین نسخه اساسنامه و موضوع فعالیت شرکت؛
  • اجاره نامه و یا سند محل فعالیت شرکت؛
  • گواهی مربوط به ترازنامه اشخاص حقیقی/ حقوقی؛
  • رونوشت از شناسنامه و کارت ملی تمامی اعضای هیات مدیره و همچنین صاحبان امضاهای اسناد؛
  • شماره ثبت مربوط به دفاتر قانونی؛
  • تمامی قراردادهای شرکت با دیگر سازمان ها در سال مالی؛
  • کارت بازرگانی در صورتی که وجود دارد؛
  • میزان سود و زیان طی یک سال مالی؛
  • تعیین مبلغ مورد استفاده برای خرید تجهیزات و مواد اولیه؛
  • مشخص کردن مبلغ درآمد؛
  • سند مربوط به قیمت تمام شده خدمات و یا کالاهای ارائه شده؛
  • گواهی مرتبط با گردش حساب که توسط شعبه بانک مهر شده است؛
  • میزان سود و یا ضرر دوره قبلی به همراه گردش حساب؛
  • اسناد مرتبط با پرداختی ها مانند بیمه که اداره دارایی آن را تایید نموده است؛
  • اسناد مربوط به مالیات های پرداخت شده با تاییدیه اداره مالیات کشور.

 

مراحل و فرایند اصلی تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟

برای تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی باید مراحل متعددی را طی کنید. این مراحل عبارتند از:

  • انجام پیش ثبت نام برای شماره اقتصادی و دریافت نمودن کد رهگیری؛
  • تایید کردن اطلاعات مربوط به پیش ثبت نام و دریافت اطلاعات کاربری؛
  • ثبت نام کد اقتصادی؛
  • تایید اطلاعات برای ثبت نام؛
  • دریافت نمودن اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی و تکمیل آن؛
  • ارسال اظهارنامه مالیاتی و دریافت نمودن کد رهگیری؛
  • پرداخت قبوض مالیاتی به صورت الکترونیکی.

 

نحوه پیش ثبت نام در سامانه اظهارنامه مالیاتی

اولین مرحله از ثبت نام اظهارنامه مالیاتی پیش ثبت نام است. بنابراین اگر می خواهید برای ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام کنید در ابتدا باید پیش ثبت نام انجام دهید. برای این کار در ابتدا باید وارد سامانه مربوطه در امور مالیاتی (tax.gov.ir) شوید. پس از آن که وارد سامانه شدید گزینه پیش ثبت نام را انتخاب کنید. 

صفحه جدیدی مقابل شما باز خواهد شد که مقررات را در اختیار شما قرار می دهد. در ابتدا این مقررات را به خوبی مطالعه نموده و سپس ورود به بخش ثبت نام را انتخاب نمایید. برای ورود باید کد ملی و همچنین عبارت امنیتی را وارد نمایید و مجدد گزینه پیش ثبت نام را انتخاب کنید. سپس تلفن همراه، کد پستی و عبارت امنیتی را در صفحه جدید وارد کرده و روی پیش ثبت نام کلیک نمایید. در این مرحله پیش ثبت نام شما در سامانه امور مالیاتی تکمیل شده است.

 

مراحل ثبت نام الکترونیکی برای ارسال اظهارنامه مالیاتی

برای ثبت نام الکترونیکی در سایت امور مالیاتی به منظور ارسال اظهارنامه مالیاتی باید به شرح زیر عمل کرد.

  • در ابتدا باید مراحل پیش ثبت نام را به طور کامل تکمیل نمود.
  • پس از آن اعتبارسنجی اطلاعات انجام می شود. بنابراین اطلاعاتی که در مرحله قبل وارد کرده اید به طور کامل مورد راستی آزمایی قرار می گیرند. در صورتی که اطلاعات شما تایید شوند با پیامک به شما اعلام می گردد.
  • پس از آن باید اطلاعات کاربری خود را به منظور تنظیم اظهارنامه مالیاتی در سامانه بارگذاری نمایید. در نهایت نیز یک کد کاربری و یک رمز عبور در اختیار شما قرار می گیرد.
  • در این مرحله می توانید اطلاعات مورد نیاز جهت ثبت نام برای اظهارنامه مالیاتی را وارد نمایید.
  • مجدد اعتبارسنجی انجام شده و در صورت تایید اطلاعات ثبت نام شما تکمیل خواهد شد. بنابراین می توانید برای ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام کنید.

 

ورود به سامانه اظهارنامه مالیاتی با نام کاربری

برای وارد شدن به سامانه اظهارنامه مالیاتی پس از ثبت نام باید از طریق نام کاربری و رمزی که در اختیار شما قرار داده اند، اقدام نمایید. بنابراین در ابتدا وارد سامانه اداره امور مالیاتی شوید و گزینه ورود به سامانه را انتخاب کنید. پس از آن با وارد کردن نام کاربری خود می توانید به پنل مالیاتی خودتان دسترسی پیدا کنید.

 

چه مواردی در اظهارنامه باید وارد شود؟

یکی از سوالات رایج میان افرادی که قصد ارسال اظهارنامه مالیاتی دارند این است که چه مواردی را باید در اظهارنامه لحاظ کنند. اطلاعات بسیار مهم و شخصی باید برای تکمیل اظهارنامه در سامانه امور مالیاتی ثبت شوند که به شرح زیر می باشند.

  • نام کاربری و رمز عبور که از طرف اداره دارایی به صورت محرمانه ارسال شده است؛
  • اطلاعات هویتی و جواب سوالاتی که مطابق با اساسنامه در اظهارنامه مالیاتی لحاظ شده اند؛
  • اطلاعات حسابداری مورد نیاز در اظهارنامه مالیاتی؛
  • اطلاعات مرتبط با سود و زیان وارد شده در اظهارنامه مالیاتی؛
  • اطلاعات مرتبط با ترازنامه شرکت؛
  • برطرف نمودن اختلاف در ترازنامه در صورتی که مغایرت وجود دارد؛
  • اطلاعات مربوط به اقلام معاف از مالیات؛
  • مطابقت مبلغ درآمد درج شده در گزارش فصلی و اظهارنامه مالیاتی ارزش افزوده؛
  • ارسال اظهارنامه مالیاتی و همچنین دریافت نمودن کد رهگیری.


روش تهیه اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی چگونه است؟

برای تهیه اظهارنامه مالیاتی به صورت الکترونیکی در ابتدا باید وارد سایت امور مالیاتی شوید. سپس اطلاعات هویتی خود را ثبت نموده و پرونده تشکیل دهید. پس از تایید اطلاعات به عنوان مودی مالیاتی معرفی می شوید و نام کاربری و رمز عبور دریافت خواهید کرد. در ادامه می توانید با کمک نام کاربری و رمز عبور وارد سامانه شوید و برای ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایید.

برای این کار نیز باید در ابتدا وارد سامانه شده و اظهارنامه خود را ثبت کنید. جداول مالی و همچنین ترازنامه (اشخاص حقوقی) را تکمیل نموده و نسخه پیش نویس را ارزیابی کنید. در صورت صحت اطلاعات تایید نهایی را انجام دهید. پس از دریافت کد رهگیری قبض مالی صادر می شود و شما می توانید آن را پرداخت نمایید.

 

چه زمانی اظهارنامه‌های الکترونیکی مالیاتی بررسی می‌شود؟

معمولا پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی تا یک سال بعد می توان آن ها را رسیدگی کرد. براساس ماده ۱۵۶ قانون مالیات های مستقیم، تمامی ادارات دارایی موظف هستند در بازه زمانی ۱۲ ماهه اظهارنامه های مالیاتی را مطابق با مستندات و مدارک معتبر مودیان بررسی نمایند.

پس از بررسی نیز باید برگه تشخیص برای مودیان اظهارنامه های مالیاتی صادر گردد. پس از صدور و ابلاغ برگه تشخیص تمام مودیان به مدت سه ماه وقت دارند تا نسبت به آن اعتراض کنند. در صورتی که طی بازه زمانی ۳ ماه اعتراض انجام شود کمیسیون آن را مجدد بررسی می کند. در صورتی که مودیان پس از گذشت این فرصت اقدام نمایند، اعتراض آن ها رد خواهد شد.

 

آیا پس از تسلیم اظهارنامه مالیاتی به اداره دارایی، امکان اصلاح آن نیز وجود دارد؟

در صورتی که پس از ارسال اظهارنامه مالیاتی مودیان قصد اصلاح آن را داشته باشند، باید حداکثر ۳۰ روز بعد از تسلیم اظهارنامه برای آن اقدام کنند. مطابق با ماده ۲۶ و ۲۰۰ قانون مالیات های مستقیم هر نوع نقص طی این یک ماه اصلاح خواهد شد. با این وجود مودیان بهتر است پیش از تسلیم اظهارنامه های مالیاتی به خوبی آن ها را بررسی نمایند و از صحت اطلاعات مطمئن شوند. در این صورت اگر نقصی در اظهارنامه باشد به سرعت می توانند آن را اصلاح نمایند.

 

عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی چه عواقبی برای مودیان دارد؟

یکی از نکات بسیار مهمی که در رابطه با ارسال اظهارنامه مالیاتی باید به آن توجه داشته باشید عدم ارسال اظهارنامه در موعد مقرر شده است. تمامی مودیان باید پایان سال مالی اظهارنامه را با توجه به اساسنامه شرکت ارسال نماید. برای تسلیم اظهارنامه نیز تا ۴ ماه پس از اتمام سال مالی زمان در نظر گرفته می شود. در صورتی که مودیان طی این بازه زمانی برای ارسال اظهارنامه اقدام نکنند باید بابت این تاخیر جریمه پرداخت نمایند.

جریمه در نظر گرفته شده برای عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی نیز ۳۰ درصد از مبلغ مالیات پرداخت نشده است. توجه داشته باشید که این جریمه غیر قابل ببخش بوده و مودیان باید آن را تماما پرداخت نمایند. در صورتی که مودیان هیچ فعالیت مالی نداشته اند بهتر است اظهارنامه مالیاتی خود را سفید و به همراه مدارک ارائه نمایند تا جریمه ای به آن ها تعلق نگیرد.


نقش دفاتر قانونی در تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟

همانطور که گفته شد تمامی مودیان باید در زمان مشخص برای تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند. از طرفی هنگام تنظیم اظهارنامه باید چگونگی کار با دفاتر قانونی را بلد باشند، زیرا مالیات آن ها دقیقا توسط دفاتر مالیاتی بررسی و محاسبه می گردد. دفتر روزنامه و دفتر دارایی مهم ترین دفاتر مورد استفاده در فعالیت های مالی هستند. در دفتر روزنامه اطلاعاتی مانند تاریخ وقوع، طرف معامله، مبلغ و … در رابطه با عملیات های مالی لحاظ می شود. در دفتر دارایی نیز تمامی دارایی های منقول و غیر منقول شرکت لحاظ می گردند.

 

زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی در صورت عدم تطابق سال ملی با سال مالیاتی

سال مالی به منظور ارسال اظهارنامه مالیاتی از بازه زمانی مشخص با تاریخ دقیق آغاز و پایان برخوردار است. به همین دلیل تمامی فعالیت های مالی مودیان در این بازه زمانی مورد ارزیابی قرار می گیرد. در پایان هر سال مالی نیز آن ها با کمک خدمات حسابداری می توانند گزارش سال مالی خود را ارائه نمایند. توجه داشته باشید که اگر سال مالی شرکت و سال مالی تعیین شده توسط اداره مالیات با یکدیگر متفاوت باشد، مبنای بررسی سال مالی شرکت در نظر گرفته می شود. با این وجود زمان مهلت تسلیم اظهارنامه تا ۴ ماه پس از سال مالی یعنی ۳۱ تیرماه می باشد.

 

معافیت سالانه در اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی

اداره امور مالیاتی کشور بخشنامه جدیدی در رابطه با ارسال اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی صادر کرده است. با توجه به این بخشنامه تمامی مودیان حقیقی که صاحب مشاغل فروش کالا و خدمات هستند و درآمد آن ها در سال ۱۴۰۱ حداکثر ۶ میلیارد و ۷۲۰ میلیون تومان بوده در صورتی که فرم مالیات خود را بارگذاری کرده اند، معاف از ارائه اظهارنامه مالیاتی می باشند.


سخن پایانی

به طور کلی تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی برای افرادی که موظف به پرداخت مالیات می باشند از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. به همین دلیل در این مقاله سعی کردیم هر آنچه باید در رابطه با ارسال اظهارنامه بدانید را در اختیار شما قرار دهیم. با این وجود پارسا حساب ایرانیان می تواند شما را در این مسیر به طور دقیق تر همراهی کند. اگر می خواهید اطلاعات بیشتری راجع به مباحث مالیاتی و  اظهارنامه مالیاتی کسب نمائید، با آموزش های پارسا حساب ایرانیان همراه باشید.