تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

فهرست مطالب

• تفاوت مواد قانونی مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و حقیقی

• فرق ماخذ مالیات بر درآمد صاحبان مشاغل و شرکتها

• تفاوت نحوه ارائه گزارش درآمد و هزینه اشخاص حقیقی و حقوقی

• تفاوت مهلت ارسال اطلاعات مالیاتی اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی

• فرق نحوه محاسبه مالیات بر درآمد صاحبان مشاغل و شرکتها

• تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

• شباهت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

مالیات بر درآمد به چه معناست؟

مالیات بر درآمد یا income tax، مالیاتی است که کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی بابت درآمدهای حاصل از فعالیتهای اقتصادی کسب شده در ایران و یا خارج از ایران باید پرداخت می‌نمایند. بر این اساس کلیه اشخاص (حقیقی یا حقوقی) موظفند در پایان هر سال مالی گزارشی از درآمدها و هزینه‌های خود تهیه و به سازمان مالیاتی ارائه نمایند.

از آنجا که اشخاص از منابع مختلفی به کسب درآمد می‌پردازند، مالیات بر درآمد انواع مختلفی دارد. مهم‌ترین انواع مالیات بر درآمد عبارتند از:

• مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل برای فعالیت اقتصادی
• مالیات بر عملکرد اشخاص حقوقی (شرکتها) برای فعالیت اقتصادی
• مالیات بر درآمد املاک
• مالیات بر درآمد حقوق
• مالیات بر درآمد اتفاقی
• مالیات بر حق الزحمه‌ها

به دلیل اهمیت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی، در این مقاله تنها به معرفی مالیات بر درآمد این اشخاص و همچنین تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی می‌پردازیم.

محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی وابسته به میزان درآمد آنها است

تفاوت مواد قانونی مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و حقیقی

اشخاص حقیقی: فصل چهارم از باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم (مواد قانونی 93 تا 103 ق.م.م)

اشخاص حقوقی: فصل پنجم از باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم (مواد قانونی 105 تا 118 ق.م.م)

فرق ماخذ مالیات بر درآمد صاحبان مشاغل و شرکتها

اشخاص حقیقی: کلیه درآمدهای حاصل از اشتغال به مشاغل در ایران و یا خارج از ایران، بعد از کسر معافیت‌های وضع شده (ماده 93 ق.م.م)

نکته: درآمد شرکتهای مدنی (اختیاری یا قهری) و درآمدهای ناشی از فعالیتهای مضاربه (مشروط بر آن که صاحب سرمایه شخص حقیقی باشد) مشمول مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی هستند.

اشخاص حقوقی: مجموع درآمد شرکتها و درآمد ناشی از فعالیت‌های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌شود، پس از وضع زیان‌های حاصل از منابع غیرمعاف و کسر معافیت‌های مقرر (ماده 105 ق.م.م)

تفاوت نحوه ارائه گزارش درآمد و هزینه اشخاص حقیقی و حقوقی

اشخاص حقیقی: ارائه گزارش درآمد و هزینه‌های خود را برای یک سال مالی از طریق ارسال اظهارنامه مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی و یا فرم تبصره ماده 100 ق.م.م (ماده 97 ق.م.م)

اشخاص حقوقی: ارسال اطلاعات مربوط به درآمدها و هزینه‌های خود را برای عملکرد یک سال مالی، طی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی، ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک آنها (ماده 110)

نکته: دقت کنید شرط برخورداری از هر گونه معافیت مالیاتی، انجام تکالیف مالیاتی است.

تفاوت مهلت ارسال اطلاعات مالیاتی اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی

اشخاص حقیقی: ارسال اظهارنامه مالیاتی یا فرم تبصره ماده 100 برای هر سال، تا پایان روز 31 خرداد ماه سال بعد

اشخاص حقوقی: ارائه اظهارنامه عملکرد ظرف مدت 4 ماه پس از پایان سال مالی (که معمولا مصادف با 31 تیر ماه سال بعد است)

فرق نحوه محاسبه مالیات بر درآمد صاحبان مشاغل و شرکتها

محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به دو روش زیر انجام می‌شود:

• مودیانی که اظهارنامه عملکرد ارائه نموده‌اند
• مودیانی که فرم تبصره 100 ارسال نموده‌اند

محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بر اساس اظهارنامه عملکرد

در این حالت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) مطابق ماده 131 قانون مالیاتهای مستقیم و با نرخ‌های زیر محاسبه می‌شود:

میزان مالیات بردرآمد سالانه اشخاص حقیقی بر اساس میزان درآمد

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی بر اساس فرم تبصره 100

در این حالت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به صورت مقطوع و بر اساس استعلام درآمد ایشان از حسابهای بانکی و بررسی مالیات پرداختی سالهای قبل محاسبه و مطالبه می‌شود.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی بر اساس اظهارنامه مالیاتی این اشخاص و با نرخ 25% انجام می‌شود.

تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

قبل از اینکه به بیان تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی بپردازیم، خوب است با تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی آشنا شویم.

• کلیه افرادی که به صورت مستقل به کسب درآمد مشغول هستند و یا اقدام به راه‌اندازی یک کسب و کار به صورت انفرادی و یا مشارکتی بدون ثبت یک شخصیت جدید نموده‌اند، اشخاص حقیقی گفته می‌شود
• اشخاص حقوقی کلیه موسسات، شرکت‌ها و یا کسب و کارهایی هستند، که با تاسیس یک شخصیت جدید و مستقل از تک تک اعضای تشکیل دهنده به کسب درآمد می‌پردازند.

همان گونه که تعریف اشخاص حقیقی و حقوقی با یکدیگر متفاوت است، نحوه محاسبه مالیات بر درآمد آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. در جدول زیر به بررسی تفاوت مالیات بردرآمد اشخاص حقیقی و حقوقی می‌پردازیم.

جدول فرق مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی

شباهت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

علیرغم وجود تفاوتهایی که برای مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح شد، اشخاص حقیقی و حقوقی در پرداخت مالیات بر درآمد شباهت‌هایی نیز دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین این شباهتها اشاره می‌کنیم:

جدول شباهت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی

کلام آخر

دریافت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی یکی از مهم‌ترین منابع درآمدزایی دولتها محسوب می‌شود. از این رو اطلاع از قوانین مالیات بر درآمد این اشخاص و همچنین فرق مالیات صاحبان مشاغل و شرکتها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اطلاع اشخاص حقیقی و حقوقی از حقوق و تکالیف مالیاتی خود در جهت اجرای صحیح تکالیف، موضوعی است که تنها با آموزش مالیات و بررسی جدیدترین اخبار و اطلاعات از بخشنامه‌های مالیاتی امکان پذیر است. زیرا کوچکترین بی‌دقتی و یا سهل‌انگاری منجر به تعلق جریمه‌های سنگین برای مودیان خواهد شد.