تعریف زیان ده بودن شرکت

جدای از آنکه شرکت دارید یا خیر، شاید برای شما هم جالب باشد که بفهمید مالیات شرکت زیان ده چگونه محاسبه می شود. در ادامه این مطلب می خواهیم به این موضوع به صورت کامل پاسخ دهیم. قبل از انجام این کار، ابتدا لازم است شرکت زیان ده را که در این مقاله مکررا راجع به آن صحبت می شود، درک کنیم.

منظور از شرکت زیان ده، مجموعه ای است که میزان هزینه های آن بیشتر از سودی است که دریافت می کند. در نتیجه هرچقدر که فعالیت این شرکت ادامه پیدا نماید، بیشتر در باتلاق ضرر فرو رفته و به حدی می رسد که اختتام فعالیت اقتصادی خود را اعلام خواهد کرد. همچنین ممکن است این موضوع را به گونه ای دیگر هم تفسیر نمود. بدین معنا که شرکت به صورت مداوم درآمد خود را کاهشی می بیند. در نتیجه نمی تواند از عهده قروض و هزینه ای که دارد، بر آمده و بار بدهی سنگین تر خواهد شد.

 

دلایلی که منجر می شوند تا شرکت ها زیان ده باشند، عبارتند از:

  • مدیریت مالی و حسابداری بد: می توان علت مالیات شرکت زیان ده را تا حدودی در این قسمت مرتبط دانست. در صورتی که گزارش های مالی و تراکنش ها به درستی ثبت نشوند، نقص های بسیاری در اسناد فروش و خرید شما مشاهده می گردند. این موضوع منجر به ایجاد یکسری مشکلات مالی، فساد و کاهش شدید درآمد نسبت به هزینه می شود. همچنین شفاف نبودن مدارک منجر به جریمه های مالیاتی نیز خواهد شد.
  • قیمت گذاری ضعیف محصول: زمانی که محصول شما با قیمت خیلی بالا یا پایین به بازار عرضه شود، فروش آن مطلوب نخواهد بود. در قیمت بالا، تعداد فروش کم است و در قیمت پایین، سود به میزان کافی نخواهد بود.
  • بهره وری پایین: بهره وری یا کارآمدی سیستم تولیدی، فروش یا کارکنان منجر به ایجاد شرکت های زیان ده در طولانی مدت می شوند.

تعیین مالیات شرکت های زیان ده

مدیران باید بدانند برای آنکه مالیات شرکت زیان ده تعیین شود، می بایست تکالیفی را انجام دهند. در این خصوص باید گفت:

  • تسلیم فهرست مالیات حقوق کارکنان و پرداخت مالیات حقوق آنها؛
  • ثبت نام و اخذ مالیات ارزش افزوده و پرداخت آن با تسلیم اظهارنامه این نوع مالیات؛
  • صدور صورتحساب های الکترونیکی نوع 1 و 2 که باید در سامانه مودیان انجام شود؛
  • ارائه فهرست معاملات فصلی که باید به سازمان امور مالیاتی ارسال گردد؛

همچنین این دسته از اشخاص حقوقی باید با ثبت اسناد حسابداری خود، نسبت به ارسال اظهارنامه به صورت سالیانه اقدام نمایند. بدیهی است که با انجام تمامی تکالیف، سازمان امور مالیاتی قادر خواهد بود تا به وضعیت آنها رسیدگی کند.

  • نکته 1: در واقع مالیات شرکت زیان ده با انجام همان تکالیفی که تا پیش از این صورت می گرفته، محاسبه می شود. پس در این بخش تفاوتی میان شرکت زیان ده و یک شرکت با عملکرد عادی نیست و باید همه آنها قوانین را رعایت کنند. ثبت اظهارنامه که در آن اطلاعات سود و زیان، حسابداری، اقلام معاف از پرداخت، اطلاعات ترازنامه و غیره درج شده اند، مهم ترین قدم برای تعیین مالیات این نوع شرکت ها است. همچنین ارائه اسناد و مدارک که بتواند زیان ده بودن شما را در سال مالی اثبات کند، تضمین کننده پذیرش این ادعا از سوی سازمان امور مالیاتی خواهد بود. به همین خاطر اکیدا توصیه می کنیم شرکت های زیان ده نسبت به جمع آوری و ثبت دقیق اطلاعات مالی خود یا بایگانی کردن آنها اهتمام ورزند.
  • نکته 2: همچنین ذکر این نکته برای مدیران شرکت ها با زیان بالا ضروری است که عدم ارسال اظهارنامه منجر به تخطی از قوانین و ایجاد یکسری جرایم خواهد شد. مهم است که در این شرایط، مراتب زیان ده بودن یا تعلیق شرکت را با سازمان امور مالیاتی در میان بگذارید. شما کاربران می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر، نسبت به اخذ مشاوره از مجموعه الوند حسابان اقدام کنید.
اگر می خواهید مطالب بیشتری راجع به مالیات شرکت ها (به ویژه شرکتهای زیان ده) و مباحث مالیاتی بدانید و فرابگیرید، با آموزش های پارسا حساب ایرانیان همراه شوید.

 زیان قابل قبول و تایید شده مالیاتی

در قسمت قبل گفتیم که برای تعیین مالیات شرکت زیان ده، یکی از مهم ترین کارها آن است که مدارک و اسناد مالی خود را نگهداری کنید. این کار به منظور آن انجام می شود که به سازمان اثبات کنید شما در زیان هستید و بتوانید با تصدیق این وضعیت، مالیات خود را کمتر یا صفر نمایید. نکته ای که در این میان وجود دارد، آیتم هایی است که سازمان امور مالیاتی به عنوان هزینه های قابل قبول و زیان مورد تایید می پذیرد. این آیتم ها موارد خاصی هستند که باید آنها را بدانید.

  • خرید مواد و اجناس که مرتبط به کسب و کار شما هستند مانند کالا و خدمات فروخته شده؛
  • هزینه های مربوط به بهداشت و درمان؛
  • پرداخت حقوق کارمندان و بازنشستگان؛
  • هزینه های مربوط به بیمه، حادثه هایی که برای کارکنان رخ می دهد و غیره؛
  • خسارت اخراج و بازخرید کارکنان؛
  • و غیره.

شما می توانید برای مطالعه کامل تر این موارد که مرتبط به محاسبه مالیات شرکت زیان ده هستند، به ماده 148 قانون مالیات های مستقیم مراجعه کنید.

نکته: توجه نمایید که موارد نامبرده شده براساس ماده 147 قانون مالیات های مستقیم با شرایطی قابل پذیرش هستند. مقرراتی که در این ماده برای هزینه های قابل قبول در نظر گرفته شده عبارتند از:

  • هزینه ها با سند و مدرک باشد. مثلا می توان به داشتن فاکتور اشاره کرد. البته برخی موارد مانند هزینه سوخت که برای آن سند مشخصی ارائه نمی شود، قابل قبول هستند.
  • تنها در حالتی که منحصرا مربوط به درآمد موسسه شود. بدین معنا که هزینه مذکور برای مدیر عامل یا اعضای هیئت مدیره نباشد.
  • درآمد، زیان و سایر اسناد مالی باید در دوره مذکور باشد. منظور آن است که اگر اظهارنامه سال 1403 را رد می کنید، اطلاعات مربوط به دوره مالی همان سال باشد.
  • هزینه ها و درآمدها باید براساس رعایت حد نصاب های مقرر تعریف گردد. در برخی موارد، حد نصابی برای تراکنش ها در نظر گرفته می شود. در صورتی که مبلغ بیش از آن باشد، مابقی تعرفه زیان و هزینه مورد قبول سازمان امور مالیاتی نیست.

چه زمانی زیان ده بودن شرکت رد می شود؟

در قسمت قبل نکات مختلفی را در پاسخ به این پرسش بیان کردیم. حالاتی که ممکن است شرکت شما از نظر زیان ده بودن رد شوند، عمدتا مرتبط به عدم رعایت ماده 147 و 148 هستند.

در پاسخ به این پرسش می توان گفت:
اگر مدارک مالی را برای شرکت، هزینه ها و سود خود ثبت نکرده باشید، زیان ده بودن شما احراز نشده و رد می شود. همچنین در صورتی که این مدارک در تاریخ متعلقه برای اظهارنامه مالیاتی نباشد، نمی‌ توانید آنها را به سازمان امور مالیاتی ببرید. این موضوع توسط ممیز مالیاتی بررسی می گردد و شما باید مدارک را به او تسلیم کنید.

نکته: در بحث تراکنش ها لازم است بدانید که پرداختی های مورد قبول باید از طریق سیستم بانکی انجام شوند.

در صورتی که هزینه های صورت گرفته ربطی به شرکت نداشته و شخصی باشند، این موضوع منجر به عدم پذیرش آنها توسط سازمان امور مالیاتی می گردد. مثلا به جای صرف هزینه برای خرید کالا یا توسعه شرکت، آن را مرتبط به هزینه های زندگی مدیر عامل بدانیم. در حالت دیگر ممکن است شرکت وامی دریافت کرده و آن را به جای خرج کرد در راستای اهداف خود، برای مصارف شخصی، خرید ماشین یا زمین و غیره صرف کند. این موارد غیر قابل هستند.
در نهایت یک نکته بسیار مهم که منجر به رد درخواست شرکت ها می گردد، ارسال نکردن اظهارنامه است. باید بدانید که ارسال اظهارنامه تا زمانی که شرکت منحل نشود، ادامه می یابد. در صورتی که نتوانید آن را ارسال کنید، جریمه شده و سازمان امور مالیاتی زیان ده بودن شما را نمی پذیرد.

قوانین مرتبط با مالیات شرکت زیان ده

حال تلاش می کنیم قوانینی که مرتبط به مالیات شرکت زیان ده هستند را به شما معرفی کنیم. در این خصوص می توان گفت:

  • ماده 147 قانون مالیات: در این ماده، راجع به هزینه های قابل قبول سازمان امور مالیاتی برای تشخیص درآمد مشمول مالیات صحبت شده است. همچنین شرایطی را نیز گفته اند که در قسمت قبل راجع به آن صحبت کردیم. بنابر ماده 147، در صورتی که هزینه ای در ماده مذکور دارای حد نصاب نباشد یا بیش از آن مقدار تعریف شده باشد، فقط هنگامی که با مصوبه هیات وزیران و یا قانون انجام شده، مورد قبول واقع می گردد. طبق تبصره 3 ماده 147، پرداختی هایی که بیش از 20 میلیون تومان هستند، باید با داشتن شرایط ذکر شده در این ماده، از طریق سیستم بانکی به حساب فروشنده واریز شده باشند.
  • ماده 148 قانون مالیات: در این ماده، مصداق هایی برای هزینه های قابل قبولی مالیاتی آورده شده اند که شرایطی در مورد آنها نیز ذکر می شود.

توجه به هزینه های قابل قبول برای محاسبه مالیات شرکت زیان ده مهم است. برخی از این موارد که در ماده 148 بیان شده اند، عبارتند از:

  • هزینه های استخدامی که باید متناسب با خدمت کارکنان باشند.
  • حقوق و مزایای اصلی و فرعی.
  • وجوهی که به سازمان امور مالیاتی طبق قانون پرداخت می شود.
  • کرایه استیجاری محل موسسه در حدود متعارف.
  • مخارج مرتبط به قبوض خدماتی، سوخت و ارتباطات.
  • وجوهی که بابت انواع بیمه و عملیات ها یا دارایی های موسسه ارائه می گردند.


نحوه محاسبه مالیات شرکت های در آستانه انحلال و ورشکستگی

حال می خواهیم نحوه محاسبه مالیات شرکت زیان ده را با شما بررسی کنیم. در کل شیوه محاسبه مالیات در این شرایط بدین شرح است: سازمان امور مالیاتی تمام هزینه ها و مبالغ شما را بررسی کرده و در صورتی که مواردی از آنها پذیرفته نشوند، آنها را برگشت می دهد. در این حالت شما باید مدارک محکم تری را برای مبلغ بازگشت داده شده و اثبات آن ارائه کنید وگرنه آن مبالغ به درآمد مشمول اضافه می شوند و مالیات 25% آنها اخذ می گردد.

نکته مهم: زمانی که مودی مدام زیان ابراز می کند، این کار بدان معنا نیست که سازمان آن مبالغ را حتما قبول دارد. بلکه تمامی موارد اعلام شده طی یک پروسه احراز و تایید قرار می گیرند که فرآیند آن طولانی و سخت خواهد بود.

حال اجازه دهید یک مثال در این خصوص ارائه کنیم:

شرکت X در سال مالی 1403، مبلغ 250 میلیون تومان زیان ابراز کرده است. سازمان امور مالیاتی با بررسی هزینه مذکور و تطابق آن با ماده های 147 و 148، مبلغ 150 میلیون تومان آن را پذیرفته و مابقی را قبول نمی کند. حال شرکت باید برای ثبت اعتراض به شورای هیات حل اختلاف مالیاتی مراجعه کرده و یا مبلغ مالیات باقی مانده را پرداخت نماید. در صورتی که راه دوم را بروید، باید 25 درصد مبلغ مذکور معادل با 25 میلیون تومان را به عنوان مالیات بپردازید. بدین معنا که شما برای مبلغ زیان دیده شده مالیاتی پرداخت نمی کنید اما برای مابقی هزینه مالیات اخذ می شود.

نکته مهم: یکی از واقعیات انکارناپذیر در امور مالیات شرکت زیان ده آن است که سازمان امور مالیاتی به شدت سختگیرانه عمل می کند. در اکثر موارد زیان های شما پذیرش نمی شوند. به همین خاطر بسیار مهم است که حتما از زیان ده شدن شرکت جلوگیری کنید.

  • آیا زیان شرکت های با درآمد نرخ صفر یا نرخ مقطوع پذیرفته می شود؟ برای پاسخ به این پرسش باید به تبصره 2 ماده 147 قانون مالیات مستقیم مراجعه کنیم. طبق این ماده، هزینه های مرتبط با درآمدهایی که مالیات آنها صفر یا با نرخ مقطوع است، قابل قبول نیستند. با توجه به این ماده قانونی، پاسخ منفی است. توصیه می کنیم شرکت هایی که در این دسته بندی ها قرار می گیرند، پرونده مالیاتی حقیقی یا حقوقی خود را تشکیل دهند. سپس نسبت به ثبت اسناد و مدارک مرتبط به تراکنش های مالی و حسابداری اقدام نمایند.
  • آیا زیان شرکت های مستقر در مناطق آزاد نیز پذیرفته می شود؟ یکی از مزیت های فعالیت در مناطق آزاد، معافیت مالیاتی است که طبق قانون روی درآمد شرکت های آنجا اعمال می شود. این مزیت طبق بخشنامه حق تمبر ماده 48 ق.م.م تعریف شده و برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در این منطقه، معافیت مالیاتی 20 ساله مالیاتی تعریف کرده است. در نتیجه می توان مالیات شرکت زیان ده یا با درآمد در این منطقه را تا بازه زمانی مذکور صفر دانست.
  • آیا زیان شرکت های مستقر در مناطق ویژه مورد قبول واقع می گردد؟ در قانون و بخشنامه ای که در قسمت قبل بیان کردیم، مطلبی در خصوص مالیات شرکت زیان ده ارائه نشده است. به همین خاطر باید به ماده 147 و 148 قانون مالیات مستقیم مراجعه کرد. در صورتی که زیان های شما مطابق با این مواد قانونی باشند، مورد قبول خواهند بود.

 مدیران شرکت‌های زیان ده باید به چه نکاتی توجه کنند

برای مدیرانی که با موضوع مالیات شرکت زیان ده مواجه هستند، می توان یکسری نکات را بیان کرد که عبارتند از:

  • اشراف بر قوانین مالیاتی: تسلط بر مقررات به خصوص مواد قانونی که راجع به این شرکت ها وجود دارند، مهم است؛ چراکه می تواند در پذیرش زیان ها و هزینه های شما اثر گذار باشد.
  • دریافت مشاوره: در صورتی که شرکت شما در شرف زیان ده شدن است، یکی از اقدامات مهم دریافت مشاوره می باشد. این کار به منظور آنکه با چالش های آتی در سازمان امور مالیاتی و ممیز مواجه نشوید، مفید خواهد بود.
  • ضبط و ثبت اسناد: معمولا میزان مالیات شرکت ها به دلیل عدم ارائه اسناد معتبر، افزایش می یابد. چه بسا که اگر شرکت زیان ده باشد، اثبات این ضررها صرفا منوط به ارائه سند و تطابق آن با قوانین مالیاتی است. به همین خاطر باید شرکت شما بخش حسابداری و مالی قوی داشته باشد.


سخن پایانی

در این مقاله یک سری توضیحات جامع و اجمالی را پیرامون مالیات شرکت زیان ده بیان کردیم. همانطور که می دانید، شرکت ها نیز ممکن است به دلایلی از جمله سوء مدیریت، ضعف ساختار مالی، برنامه فروش نامناسب و غیره دچار ضرر شوند. در این حالت شرایط خاصی به وجود می آید که باید برای اثبات آن مدارک و اسنادی ارائه گردند. همچنین در طول این مقاله، 2 ماده قانونی مهم را ذکر کردیم که هزینه ها و زیان قابل قبول مالیاتی بر طبق آنها سنجیده می شوند. در نهایت نحوه محاسبه مالیات شرکت زیان ده و نکاتی که مدیران این موسسات باید به آنها توجه داشته باشند نیز ذکر شدند.