چه اشخاصی ملزم به پرداخت مالیات هستند

  • همه اشخاص حقیقی یا حقوقی که اموال یا املاکی دارند. این اشخاص مطابق با باب دوم و مقررات آن شامل می‌شوند.
  • اشخاص حقیقی یا حقوقی که درآمدهایی را در ایران و خارج از آن بدست می‌آورند.
  • اشخاص حقیقی و حقوقی غیر ایرانی که درآمدهایی را حتی با واگذاری امتیاز یا سایر کمک‌های فنی و غیره در ایران به دست می‌آورند.

از آنجایی که موضوع این مقاله راجع به مالیات بر حقوق است، باید بدانید که کلیه حقوق بگیران در شرکت‌های دولتی و خصوصی، کارگاه‌ها و سایر مشاغل نیز جزو مودیان مالیاتی شناخته می‌شوند. اگر شما به عنوان صاحب یک کسب‌و‌کار هستید نیز در این گروه قرار گرفته و باید در زمان مقرر شده، نسبت به اخذ مالیات اقدام کنید.

افرادی که حقوق خود را از فرد دیگری دریافت می‌کنند، مالیات حقوق را هر ماه از درآمد خود و توسط کارفرما پرداخت می‌کنند. کسانی که به عنوان صاحب شغل شناخته می‌شوند، مالیات عملکرد کل سال خود را هر سال در خرداد ماه پرداخت می‌نمایند.

چه افراد و مشاغلی معاف از مالیات هستند؟

برای بررسی مشاغلی که از پرداخت مالیات معاف هستند، می‌بایست علاوه بر بخشنامه‌های مالیاتی، به باب چهارم قانون مالیات‌های مستقیم اشاره نمود:

  • ماده 132: فعالیت‌های تولیدی و معدنی برای اشخاص غیر دولتی و حقوقی.
  • ماده 132: درآمدهای خدمات بیمارستانی، مراکز اقامتی گردشگری، هتل‌ها به شرط اینکه پروانه بهره برداری را اخذ کرده باشند. این معافیت با ضریب صفر و به مدت محدود است.
  • ماده 133: درآمدهای ناشی از صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی، صیادان، دانش آموزان، اتحادیه‌های آنها.
  • ماده 134: درآمد حاصل از مدارس غیر انتفاعی، راهنمایی، ابتدایی، متوسطه، آموزشگاه‌های فنی حرفه‌ای و غیره.
  • ماده 84: معافیت مالیات بر حقوق براساس این ماده تعریف شده و مقدار آن در سال 1403 به مبلغ 144 میلیون تومان در سال می‌باشد.
  • ماده 101: معافیت مالیات عملکرد مشاغل در این ماده تعریف شده و مقدار آن در سال 1403، حداکثر 100 میلیون تومان و به شرط استفاده از پایانه های فروشگاهی، 144 میلیون تومان است.
نکته1:  می‌توانید با مشاهده قوانین تا ماده 146، مشاغلی که معافیت مالیاتی دارند را مشاهده کنید. لازم به ذکر است که مالیات بر حقوق و عملکرد نیز دارای معافیت است که به شرح زیر می‌باشد:
نکته2: براساس ماده 91، حقوق بازنشستگان و مستمری های آنها از پرداخت مالیات معاف می‌باشد.

مالیات بر حقوق چیست؟

مالیات بر حقوق هزینه‌ای است که دولت از درآمد کسانی که حقوق بگیر هستند، دریافت می‌کند. این نوع مالیات از نوع مستقیم بوده و شامل همه کسانی می‌شود که مبلغی را ماهانه دریافت می‌کنند. این هزینه هرساله طبق قانون بودجه تعیین شده و مقدار آن تغییر می‌کند. مالیات بر حقوق به صورت پله‌ای اخذ می‌گردد و افراد برمبنای سقف درآمدی که هر ماه دارند، می‌بایست مقداری از آن را محاسبه و پرداخت نمایند. توجه کنید که مالیات بر حقوق یک نوع مالیات تکلیفی است. بدین معنا که فرد دیگر یعنی کسی که حقوق را می‌دهد، باید وجه آن را محاسبه و از جانب حقوق بگیر، پرداخت نماید.

نکته: بسیاری از افراد مالیات بر حقوق را با مالیات عملکرد اشتباه می‌گیرند. توجه کنید که مالیات عملکرد مربوط به مشاغل و نیز شرکت‌ها است و از نظر زمان بندی پرداخت نیز به صورت یکجا و متفاوت از مالیات بر حقوق می‌باشد. همچنین این مالیات مستقیما توسط صاحب کسب‌‌وکار باید پرداخت گردد.

نرخ مالیات حقوق 1403 چقدر است؟
به طور کلی، نرخ مالیات بر حقوق بنابر بودجه سال 1403 تعیین می‌شود. شما کاربران می‌توانید با مشاهده تبصره 15، بند ث و ماده 1 این قانون، معافیت حقوق در سال 1403 به مبلغ 144 میلیون تومان (سالانه) را مشاهده کنید. همچنین نرخ‌های مالیات حقوق در این سال نیز درج شده‌اند که عبارتند از:
  • 10%
  • 15%
  • 20%
  • 30%

جدول مالیات حقوق سال 1403

ر
بازه حقوق
درصد مالیات
مقدار مالیات
1
از 1 الی 144 میلیون تومان
معافیت مالیاتی سالانه
0
2
از 144 میلیون تومان الی 198 میلیون تومان
10%
5.4 میلیون تومان
3
از 198 میلیون تومان الی 324 میلیون تومان
15%
18.9 میلیون تومان
4
از 324 میلیون تومان الی 480 میلیون تومان
20%
31.2 میلیون تومان
5
بیشتر از 480 میلیون تومان
30%

 جدول مالیات بر حقوق به صورت ماهانه

ر
بازه حقوق
درصد مالیات
مقدار مالیات
1
از 1 الی 12 میلیون تومان
معافیت مالیاتی ماهانه
0
2
از 12 میلیون تومان الی 16.5 میلیون تومان
10%
450 هزار تومان
3
از 16.5 میلیون تومان الی 27 میلیون تومان
15%
1.575 میلیون تومان
4
از 27 میلیون تومان الی 40 میلیون تومان
20%
2.6 میلیون تومان
5
بیشتر از 40 میلیون تومان
30%
نکته: با توجه به معافیت مالیاتی ماهانه که برای همه افراد در  نظر گرفته می‌شود، نرخ مالیات برای بسیاری از افراد صفر و یا کمتر است.

سقف معافیت‌های مالیاتی حقوق و دستمزد سال 1403

در قسمت قبل به معافیت‌های مالیاتی حقوق و دستمزد اشاره کردیم. با این حال با توجه به تبصره 15 و بند ث، معافیت مالیاتی حقوق در سال فعلی را می‌توان 144 میلیون تومان اعلام کرد. برخی دیگر از معافیت‌هایی که در قانون بودجه، تبصره 6 و بند ح درج شده است، به شرح زیر می‌باشند:

  • معافیت مالیات درآمدی سالانه مستغلات برای اشخاص فاقد درآمد، 75 میلیون تومان است.
  • میزان معافیت درآمدی مشمول برای صاحبین مشاغل در حالت عادی، 100 میلیون تومان و در صورتی که از پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان که امکان درج مشخصات و هویت خریدار را داشته باشد استفاده کنند، 144 میلیون تومان می‌باشد.

با توجه به تبصره 6 بند س مجموع معافیت‌ها، نرخ صفر و مشوقهای مالیاتی دارای یک ماکزیمم است. برای اشخاص حقوقی تا مبلغ 500 میلیارد تومان و برای اشخاص حقیقی تا 50 میلیارد تومان می‌باشد.

اشخاص مشمول پرداخت مالیات حقوق

یکی از سوالات مهمی که بسیاری از افراد می‌پرسند، مشمولین مالیات حقوق است که در این خصوص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • افرادی که در شرکت‌ها فعالیت کرده و درآمدزایی می‌کنند.
  • افرادی که به عنوان حقوق بگیر یک کسب‌و‌کار فعالیت و کسب درآمد می‌کنند.

با توجه به این دو دسته می‌توان کارمندان و کارگران کسب‌و‌کارها را به عنوان اشخاصی که مشمول پرداخت مالیات هستند، در نظر گرفت؛ با توجه به میزان درآمد کارمند، کارفرما می‌بایست با کسر امتیازات، حق بیمه و موارد معاف از مالیات، اقدام به پرداخت این هزینه نمایند.

موارد مشمول مالیات حقوق

برای بسیاری از کارفرمایان این سوال مطرح می‌شود که مواردی که مشمول مالیات بر حقوق هستند، شامل کدام‌ها می‌باشند؟ در این خصوص می‌توان گفت:

  • در صورتی که درآمد یا مجموع دریافتی ماهیانه فرد حقوق بگیر بیش از 12 میلیون تومان باشد، با رد شدن از مقدار معافیت بر حقوق، می‌بایست مالیات آن اخذ گردد.

نکته: با توجه به جمله قبل باید بدانید که تمامی پرداختی‌ها چه به صورت نقدی یا غیر نقدی باید در فیش حقوق ثبت شده و در نظر گرفته شوند. همچنین بد نیست کارفرمایان در مورد معافیت‌های مالیات حقوق نیز آگاهی لازم را داشته باشند.

منظور از این معافیت‌ها، هزینه‌هایی هستند که اگر در حقوق شما منظور شوند، مالیات بر آنها اعمال نمی‌گردد. در این خصوص می‌توان گفت:

  • مبالغی که برای فوق العاده سفر داده می‌شود.
  • هزینه‌ها و مبالغی که مرتبط با ماموریت‌ها داده می‌شوند.
  • پاداش‌ها و عیدی‌هایی که در مجموع به اندازه یک دوازدهم معافیت سالانه در کل سال می‌شوند.
  • حقوق‌ها و پرداختی‌هایی که به نیروهای مسلح داده می‌شود.
  • حقوق ایام مرخصی.
  • مزایای نقدی با شرط اینکه برابر با دو دوازدهم معافیت سالانه باشد.
  • خسارت‌های ناشی از اخراج از کار و حقوق بازنشستگی و مستمری.
  • هزینه‌های درمانی و حق بیمه.
  • مستمری‌هایی که به وارثان داده می‌شوند.

 جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق 1403 چقدر است؟

سازمان امور مالیاتی، جریمه‌هایی را برای تنبیه کسانی که اقدام به عدم پرداخت مالیات بر حقوق یا غیره کنند، در نظر گرفته است. در خصوص این جریمه‌ها برای مالیات بر حقوق در سال 1403 باید به 2 مورد زیر اشاره کرد:

  • 2% از حقوق پرداختی باید به عنوان جریمه پرداخت شود.
  • همچنین به علت عدم ارسال این مالیات برای چند ماه، هر ماه به مقدار 2.5% از میزان مالیات جریمه در نظر گرفته شده است. این جریمه قابل بخشودگی نبوده و جدای از مورد اول است.

توجه کنید که کارفرما باید هر  ماه مالیات بر حقوق را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند.

سخن آخر

در این مقاله به صورت اجمالی با مالیات بر حقوق آشنا شدیم و شما را با نحوه محاسبه و جداول آن آشنا ساختیم. این نوع مالیات یکی از اصلی‌ترین منابع درآمد دولت است که در سال 1403، اهتمام ویژه‌ای برای اخذ آن در کنار تشخیص مودیان فراری توسط دولت صورت گرفته است.