آشنایی با قوانین مالیات بر سکه

قانون مالیات سکه

طلا و جواهرات، سکه و ارز خارجی از جمله دارایی هایی هستند که در سال های اخیر، اخبار مختلفی راجع به قوانین مالیات روی آنها شنیده ایم. در میان همه این تغییرات، امروز می خواهیم به قانون مالیات سکه بپردازیم. اگر در سال قبل اخبار مالیاتی را دنبال کرده باشید، حتما موضوعاتی مبنی بر قانون مالیات طلا و سکه را شنیده اید که ممکن است شما را نگران کرده باشد.

منظور از مالیات سکه، هزینه ای است که دولت به واسطه فروشنده این کالا، از خریدار نهایی دریافت می کند. همچنین این مالیات ممکن است براساس معاملات فرد، مستقیما از او اخذ شود. در قانون مالیات، اصل طلا از پرداخت مالیات مبرا شده اما مصنوعات و سود حاصل از فروش طلای آبشده و سکه، مشمول مالیات بر ارزش افزوده می باشند. نرخ مالیات بر ارزش افزوده به میزان ۱۰% است.

همچنین طلافروشان نیز مشمول یک نوع مالیات عملکرد برای فروش سکه و طلا هستند که ضریب آن به شرح زیر می باشد:

• افرادی که با داشتن مجوز از مراجع ذیربط، به خرید و فروش سکه مشغول هستند (اشخاص حقیقی و حقوقی)، باید ۱.۲ درصد از مبلغ فروش (در صورت عدم وجود اطلاعات خرید و فروش) و یا ۵۶% از مابه التفاوت قیمت خرید و فروش (در صورت وجود اطلاعات معاملات) را به عنوان مالیات پرداخت نمایند.
• ضریب مالیات سکه برای سایر اشخاص به ترتیب ۱.۶% و ۵۶%، مطابق با توضیحات مورد قبل می باشد.

یک نوع دیگر از مالیات مربوط به سکه، مالیات بر عایدی سرمایه است. البته این مالیات شامل ۴ قلم کالا می باشد که عبارتند از املاک و سرقفلی های آن، طلا، جواهرات و سکه، رمز ارز و خودرو. در صورتی که شما به عنوان یک شهروند معمولی، فعالیت اقتصادی کمی دارید، نیازی به پرداخت این مالیات نخواهید داشت. شرایط مشمول شدن در این نوع مالیات در قسمت بعدی بیان خواهند شد.

مشمولین مالیات بر سکه چه کسانی هستند؟

در خصوص اینکه مشمولین مالیات بر سکه چه کسانی هستند، می توان بر اساس نوع مالیاتی که بر آنها الزامی می شود، به چند دسته از افراد زیر اشاره نمود. در ابتدا به مشمولین مالیات بر عملکرد می پردازیم که عبارتند از:

• مطابق با ماده ۹۵ ق.م.م، مشمولین مالیات بر عملکرد در صورتی که دارای کسب و کاری بوده و از آن طریق درآمد بدست آورند، می بایست برای ارسال اظهارنامه و پرداخت مالیات عملکرد اقدام کنند.
• همچنین مطابق با ماده ۱ ق.م.م، هر فردی که کسب درآمدی دارد، باید مالیات پرداخت نماید. با توجه به ضرایبی که برای معاملات سکه توسط افراد دیگر (به جز فروشندگان) ارائه شده اند، کسانی که بدون مجوز به کسب سود از این طریق اقدام می کنند نیز باید مالیات عملکرد سکه را پرداخت نمایند.

همچنین در خصوص مشمولین مالیات بر ارزش افزوده سکه می توان گفت:

• همه افرادی که خریدار سکه هستند، می بایست برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده اقدام نمایند.

مالیات ارزش افزوده یک نوع مالیات غیر مستقیم است که دولت از طریق واسطه (فروشنده) آن را دریافت می کند. هزینه این مالیات متعلق به فروشنده نیست. همچنین مالیات ارزش افزوده صرفا به اجرت ساخت و نیز سود فروشنده تعلق می گیرد. در نهایت راجع به مودیانی که مشمول مالیات بر عایدی سرمایه سکه هستند نیز می توان گفت:

• کسانی که هر میزان طلا یا سکه خریداری کرده اند، تا زمانی که قصد فروش آنها را نداشته باشند، مشمول این مالیات نخواهند بود.
• هر فرد ۱۸ سال به بالا تا میزان ۱۵۰ گرم طلا، از این نوع مالیات معاف می باشد. پس اگر می خواهید بالاتر از این مقدار طلا را خریده و به فروش برسانید، باید مالیات بر عایدی سرمایه را بپردازید.
• طلا فروشی ها مشمول این نوع مالیات نیستند.

چه کسانی معاف از مالیات بر سکه هستند؟

حال این سوال مطرح می شود که چه کسانی معاف از مالیات بر سکه هستند؟ در این خصوص می توان به گروه های زیر اشاره کرد که عبارتند از:

• طلافروشان معاف از مالیات بر عایدی هستند.
• شهروندان عادی با شرایطی که در قسمت قبل گفتیم و حجم کم خرید، معاف از مالیات عایدی بر سرمایه و سکه می باشند.
• افرادی که میزان سود آنها کمتر از معافیت معیشتی باشد (۱۰۰ میلیون تومان در سال)، معاف از پرداخت مالیات بر عملکرد هستند.

عموما معافیت های مالیاتی برای افراد خاص یا کسانی است که درآمد کمی دارند. اگر به عنوان یک شغل نسبت به خرید و فروش سکه اقدام می کنید و فعالیت دلالی دارید، شما هم باید مالیات مربوطه را پرداخت نمایید.

مالیات بر سکه در سال های اخیر

تا قبل از سال ۱۳۹۷، صرفا شاهد مالیات بر عملکرد بودیم که فروشندگان طلا و سکه باید آن را پرداخت می کردند. این مالیات، هزینه ای است که از سود صاحبین مشاغل مرتبط اخذ می گردد. در سال اخیر (۱۴۰۲) نیز شاهد طرح مالیات بر عایدی بودیم که به منظور اخذ مالیات از دلال ها در ۴ قلم کالا تدوین شد. البته در صورتی که شهروندان، شرایط این مالیات را در نظر نگیرند، خود نیز باید مالیات بر عایدی را بپردازند. بخش دیگری از قوانین مالیات سکه مربوط به بخشنامه های سازمان امور مالیاتی بعد از فروش سکه توسط بانک مرکزی در سال ۱۳۹۷ می باشد. اگر شما هم خریدار سکه در آن سال بودید، باید مالیات را مطابق با بخشنامه ۵۰۷/۹۸/۲۰۰ بپردازید:

• تا ۲۰ سکه مشمول مالیات نمی شود.
• نسبت به مازاد ۲۰ تا ۶۰ سکه، هر سکه دارای ۱۵۰ هزار تومان مالیات مقطوع است.
• نسبت به مازاد ۶۰ تا ۱۰۰ سکه، هر سکه دارای ۲۰۰ هزار تومان مالیات مقطوع است.
• نسبت به مازاد ۱۰۰، هر سکه دارای ۲۵۰ هزار تومان مالیات مقطوع است.

روش پرداخت مالیات سکه

روش پرداخت مالیات سکه چگونه است؟ در پاسخ به این پرسش باید بسته به نوع مالیات، متدها مربوطه را بیان کنیم که عبارتند از:

• مالیات بر عملکرد: این نوع مالیات به صورت سالیانه در خرداد ماه هر سال اخذ می گردد. شما می توانید با ارسال اظهارنامه عملکرد، نسبت به ابراز فروش خود و کسب و کاری که دارید (اینتا کد) اقدام کرده و مالیات محاسبه شده را پرداخت نمایید. ارسال اظهارنامه از طریق سامانه مودیان به نشانی tax.gov.ir انجام می شود.
• مالیات بر ارزش افزوده: این مالیات توسط فروشنده سکه و طلا پرداخت می گردد. این دسته از افراد باید تا ۱۵ روز بعد از پایان هر فصل، فرم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را ارسال کرده و مبلغ آن را پرداخت نمایند. همچنین آنها موظف به ثبت و ارسال معاملات فصلی یا درج صورتحساب های الکترونیکی هستند.
• مالیات بر عایدی سرمایه: برای اجرای این قانون ۳ سال تنفس در نظر گرفته شده است.

جریمه دیرکرد پرداخت مالیات چگونه است؟

قانون گذار برای الزام مودیان به انجام تکالیف مرتبط به پرداخت مالیات سکه، جریمه های مالیاتی در نظر گرفته است که عبارتند از:

• جریمه دیرکرد پرداخت مالیات بر عملکرد: مطابق با ماده ۱۹۰ ق.م.م، جریمه نقدی تا ۲.۵ درصد به ازای هر ماه بوده که به صاحبین کسب و کارهای مربوطه تعلق می گیرد.
• جریمه تاخیر پرداخت مالیات بر ارزش افزوده سکه و طلا: میزان جریمه در نظر گرفته شده، ۲% مالیات و عوارض پرداخت نشده به ازای هر ماه است.
• جریمه عدم پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه: این جریمه به میزان ۲.۵% نسبت به اصل بدهی مالیاتی به ازای هر ماه می باشد.

نحوه اعتراض به مالیات سکه چگونه است؟

در صورتی که مودیان نسبت به مالیات تعریف شده و یا اخذ آن اعتراضی دارند، لازم است مدارک و اسناد را ارائه کنند. این کار در زمان رسیدگی مالیاتی نزد ممیز انجام می شود. همچنین شما می توانید با مراجعه به اداره مالیاتی شهر خود، نسبت به ثبت اعتراض تان اقدام کنید. پروسه اعتراض به مالیات و رسیدگی به آن شامل مراحل مختلفی است که بسته به نظر مودی، طولانی خواهد بود.

سخن پایانی

در این مقاله تلاش کردیم مالیات سکه را به صورت کامل به شما توضیح دهیم. سکه و طلا از جمله دارایی هایی هستند که قوانین مرتبط به آنها در لابلای مقررات مختلف تعریف شده اند. بدین معنی که قانون جداگانه ای ندارند. همچنین تلاش کردیم میزان مالیات، معافیت ها و افرادی که شامل این نوع مالیات می شوند را نیز معرفی کنیم.