حسابرس کیست؟

حسابرسان، بر کار حسابداران، نظارت می کنند. هدف آن ها، کشف اشتباه در تنظیم صورت های مالی و فهم اطلاعات غلط، غیر راستی آزمایی و نادرست است. حسابرس قصد دارد تا ممیزی سره از ناسره بکند.  بازرسی و جست و جو در صورت های مالی به منظور کشف اشتباه یا تقلب احتمالی، از وظایف حسابرسان چه خصوصی و چه قانونی است. در واقع هدف حسابرس آن است که بررسی  کند که صورت های مالی و اسنادی که توسط حسابداران آماده شده است، تا چه اندازه با اصول حسابداری و الزامات قانونی تنظیم دفاتر مالی شرکت ها و موسسات دولتی و خصوصی و سهامی عام، همراه و هم  گام است. در واقع کار تطبیق پذیری اسناد را بر عهده می گیرد.


در واقع حسابرس می کوشد که بر کار واحد حسابداری و اسنادی که آماده کرده اند، نظارت داشته باشد. نوعی ممیز کیفی کار حسابداران بوده و نتیجه بررسی را نه به واحد حسابداری، بلکه هیات مدیره شرکت یا موسسه و یا مجمع سهامداران و سایر نهادهای نظارتی و قانونی، اعلام می کند و گزارش می دهد. گزارش حسابرسی نیز بر اساس اصول و قواعدی انجام می شود و حسابرس نباید از این استاندارد ها، سرپیچی کند. گزارش حسابرسی نیز باید در رد یا پذیرش اسناد ، مستند و مستدل باشد. ارائه گزارش کذب و نادرست توسط حسابرس ، می تواند پیگرد قانونی سنگینی برای وی به ارمغان آورد.

چون حسابرس ، مسئولیت پایانی حسابرسی صورت های مالی را بر عهده دارد، اعتماد هیات مدیره و سهامداران و ذینفعان و مخاطبان شرکت یا سازمان یا موسسه به گزارش وی، بسیار اهمیت دارد و به همین خاطر، گزارش باید صحیح و استاندارد باشد. حسابرس در قالب شخص حقیقی یا حقوقی فعالیت می کند و در هر حال، اصول و استانداردها باید رعایت شود. از این رو، می توان حسابرس به شکل زیر تعریف نمود:

حسابرس یک  شخص حقیقی یا حقوقی می تواند باشد. اگر شخص حقوقی باشد، شرکتی است که مجوز حسابرسی دارد و گروهی از کارشناسان حسابرسی برای  آن کار می کنند. حسابرس ، اسناد و مدارکی که حسابداران طبق استانداردهای حسابداری و الزام قانونی، جمع آوری و آماده کرده اند را بررسی میکند.

انواع حسابرس کدام‌ اند؟

یک حسابرس موفق به مهارت‌های متنوعی نیاز دارد. علاوه بر تسلط بر اصول و فنون حسابداری و حسابرسی، داشتن توانایی قوی در تحلیل داده‌ها و محاسبات نیز امری ضروری است. تسلط بر نرم‌افزارهای حسابداری مختلف نیز از جمله مهارت‌های کلیدی یک حسابرس حرفه‌ای محسوب می‌شود. همچنین، مهارت‌های ارتباطی موثر، چه به صورت شفاهی و چه کتبی، برای تعامل با مشتریان و همکاران و ارائه گزارش‌های دقیق، امری حیاتی است.


انواع حسابرسان در یک تقسیم بندی کلی به گروه های زیر تفکیک می‌شوند:

  1. حسابرسان داخلی: حسابرسان داخلی کارمند واحد مورد رسیدگی هستند و در واقع رابط میان هیات مدیره و شرکت بوده و گزارش رسیدگی خود را به طور هفتگی، ماهانه یا سالانه به مدیرعامل و هیات مدیره ارائه می‌دهند. این گروه از حسابرسان عملیات داخل واحد تجاری را رسیدگی می‌کنند. حسابرس داخلی، سیاست‌ها، رویه‌ها و توان مالی شرکت را به منظور بهبود کارآیی آن ارزیابی و بررسی می‌کند.
  2. حسابرسان مستقل: حسابرسان مستقل، افرادی هستند که در موسسات حسابرسی مشغول کار هستند و بر اساس قرارداد میان شرکت‌ها یا سازمان‌ها با این موسسات، عملیات حسابداری و مالی واحد تجاری را بر اساس اصول و موازین حسابداری مورد رسیدگی قرار می‌دهند. حسابرسان مستقل، گزارش خود را به مجمع عمومی صاحبان سهام ارائه می‌کنند. در واقع حسابرسان مستقل رابط میان صاحبان شرکت و هیات مدیره شرکت می‌باشند. حسابرس مستقل کسی است که امور مالی و حسابداری و حسابرسی شرکت‌ها و موسسات را در برابر دریافت حقوق انجام می‌دهد.حسابرسی مستقل زمانی اهمیت خود را نشان می‌دهد که لازم است در مورد صورت‌های مالی و جریان امور مالی و ارزیابی آن‌ها اظهارنظر صورت گیرد.
  3. حسابرسان دولتی: وظیفه‌ای که بر عهده‌ی حسابرس دولتی بوده عبارت است از رسیدگی یا بررسی معاملات و کنترل‌های یک موسسه دولتی به منظور اظهارنظر در این مورد که فعالیت‌های مالی واقتصادی طبق اصول متداول حسابداری دولتی در صورت‌ها و گزارش‌های انعکاس یافته است یا خیر.
وظیفه حسابرسان، جمع‌آوری اطلاعات مالی، آنالیز آمار و در نهایت ارزیابی اسناد مالی شرکت است، که علاوه بر دانش و تسلط به نرم‌افزارهای حسابداری، باید مهارت‌های کلامی و نوشتاری خوبی نیز داشته باشد و حسابرس کسی است، که بتواند تمام امور فوق را به خوبی انجام دهد. شما می توانید با مطالعه مقاله و پیگیری آموزش های پارسا حساب ایرانیان، پاسخ سوالات خود درباره حسابرس را بیابید.

وظایف حسابرسان چیست؟

حسابرسان با بررسی دقیق حساب‌ها و سوابق مالی یک سازمان، اطمینان حاصل می‌کنند که اطلاعات مالی ارائه شده، دقیق، قابل اعتماد و مطابق با استانداردهای حسابداری است. 


وظایف اصلی یک حسابرس شامل موارد زیر است:

  • تهیه گزارش حسابرسی: در نهایت، حسابرسان گزارشی جامع از نتایج حسابرسی خود تهیه می‌کنند که در آن نظر خود را در مورد وضعیت مالی سازمان بیان می‌کنند.
  • جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات مالی: حسابرسان با جمع‌آوری و بررسی اسناد و مدارک مالی، اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد مالی سازمان را جمع‌آوری می‌کنند.
  • ارزیابی سیستم‌های کنترل داخلی: آن‌ها با بررسی سیستم‌های کنترل داخلی سازمان، اطمینان حاصل می‌کنند که این سیستم‌ها به طور موثر از دارایی‌های سازمان محافظت کرده و از وقوع خطاها و تقلب‌ها جلوگیری می‌کنند.
  • شناسایی ریسک‌ها: حسابرسان با شناسایی ریسک‌های مرتبط با فعالیت‌های مالی سازمان، به مدیران کمک می‌کنند تا اقدامات لازم برای کاهش این ریسک‌ها را انجام دهند.


موازین رفتار حرفه ای حسابرس

هر حرفه‌ای علاوه بر نیاز به دانش، نیاز به رعایت موازین رفتاری و اخلاقی دارد. اهم موازین رفتار حرفه ای حسابرسی چیست؟ رفتار حرفه‌ ای یا اخلاق حرفه ای حسابرسی، یعنی آن دسته از اصول و انتظاراتی که از یک حسابرس مورد توقع است. به بیان ساده، موازین رفتار حرفه ای حسابرسی، هنجارهای رفتاری حسابرسان را نشان می‌دهد.

اصول رفتار حرفه ای حسابرسی بر دو پایه استوار است

  • اصول اخلاقی
  • ضوابط حرفه ای

در نمودار زیر مهمترین موازین رفتار حرفه ای به صورت طبقه‌بندی شده نشان داده شده است:



تفاوت حسابرس و حسابدار

اگر تفاوت علم حسابداری و حسابرسی را خوب درک کرده باشیم در پاسخ به سوال تفاوت حسابدار و حسابرس چیست؟ خواهیم گفت: حسابدار اسناد مالی را در دفاتر حسابداری ثبت می‌کند و حسابرس وظیفه ارزیابی این اسناد را بر عهده دارد.


بنابراین تفاوت حسابدار و حسابرس را می‌توان در چند بخش خلاصه کرد.

  • حسابدار یک کارمند رسمی شرکت محسوب می‌شود که باید گزارش‌های روزانه، هفتگی، ماهیانه و سالانه ارائه دهد. اما حسابرس با توجه به نوع قراردادش با شرکت کار می‌کند و حضور او در شرکت الزامی نیست.
  • شروع کار یک حسابرس، اغلب پس از اتمام کار یک حسابدار است. (در مقاله شرح شغل حسابداری به معرفی مسئولیت ها و وظایف حسابدار پرداخته ایم.)
  • حسابدار وظیفه تنظیم و حسابرس وظیفه تحلیل سند‌مالی را بر عهده دارد.
  • اگر حسابدار در محاسبات اشتباه کند باید آن‌ها را برطرف کند اما حسابرس پس از تشخیص اشتباه رخ داده، وظیفه‌ای در قبال رفع آن ندارد.
  • کارمند حسابدار، وابستگی مالی به شرکت دارد اما حسابرس خارجی یک کارمند مستقل از شرکت و مربوط به مؤسسه حسابرسی است. حسابرس داخلی نیز با وجود وابستگی مالی، دارای استقلال کاری می باشد.
اگر قصد یادگیری نکات مهم حسابرسی را دارید و می خواهید دانش خود را در این زمینه افزایش بدهید، حتما با آموزش های پارسا حساب ایرانیان همراه شوید.

سخن پایانی

پس از تنظیم یک سند‌مالی در بخش حسابداری درستی یا نادرستی این سند باید بررسی شود. برای اینکه صحت گزارشات‌مالی را تایید کنیم به حسابرس نیاز داریم. هرچه ابعاد و اهداف سازمان بزرگ‌تر باشد نیاز به حسابرسی برای حفظ سلامت مالی نیز بیشتر است. برای اینکه یک حسابرس موفق باشیم باید علاوه بر علم کافی، صلاحیت احراز این شغل را نیز داشته باشیم. علم حسابرسي بر پایه استاندارد های حسابرسی استواراست و اظهار نظر های حسابرسان در تصمیم‌گیری های مدیران تاثیر مستقیم دارد.