صورت حساب الکترونیکی مالیاتی: آموزش ارسال در سامانه مودیان

صورتحساب الکترونیکی مالیاتی

این روزها واژه صورتحساب الکترونیکی مالیاتی به شدت به گوش می‌ خورد؛ چراکه بسیاری از کسب و کارها موظف به ارسال آن شده اند. ابتدا قبل از اینکه راجع به ارسال صورتحساب الکترونیکی و شرایط آن صحبت کنیم، بد نیست این سند مالی و مالیاتی را تعریف نماییم.

در کل می توان گفت صورتحساب الکترونیکی مالیاتی به عنوان فاکتورهایی شناخته می شود که در گذشته فروشنده به صورت فیزیکی به خریدار ارائه می کرد. از سال ۱۳۹۸ با تصویب قانون سامانه مودیان و تلاش ها برای الکترونیکی کردن فرآیند اخذ مالیات و شفاف سازی بیشتر، شاهد تحول در نظام مالیاتی بودیم. اکنون بعد از ۴ سال با فراهم شدن پلتفرم ها و راه اندازی کامل سامانه مودیان، کاربران می توانند بسیاری از اقدامات خود نظیر پایش پایانه های فروشگاهی، مشاهده و تغییر اطلاعات درج شده در پرونده، ثبت صورتحساب های الکترونیکی و ارسال اظهارنامه ها را از طریق این سامانه انجام دهند.

مودیان برای آنکه بتوانند سند و مدارک خرید و فروش خود را ثبت کنند، موظف هستند تا فاکتورهای آنها را نگهداری کرده و معاملات را در دفاتر قانونی درج کنند. اکنون با ایجاد سامانه مودیان، افراد می توانند بدون نیاز به نگهداری این سندها، آنها را در سامانه صادر کرده و طرف حساب فاکتور (در صورتی که فعال اقتصادی باشد)، موظف به تایید یا رد آن است. در واقع با ثبت الکترونیکی، داده ها به طور خودکار ذخیره شده و نیازی به نگهداری دستی نیست.

قابل ذکر است که برای یکتاسازی صورتحساب های الکترونیکی، یک شناسه یا کد خاص آنها در نظر گرفته شده است. پس از صدور، اطلاعات مربوط به این اسناد در حافظه های مالیاتی درج می گردند. در واقع با شناسه دار شدن صورتحساب ها به عنوان مهم ترین فاکتورهای معاملاتی کسب و کارها و ذخیره آنها، شفافیت تراکنش ها و تعیین مالیات یا فروش کسب و کار برای سازمان امور مالیاتی بسیار آسان می شود.

انواع صورتحساب الکترونیکی

حال که به صورت مقدماتی با صورتحساب الکترونیکی آشنا شدیم، لازم است به معرفی انواع مدل های آن بپردازیم. در کل بسته به اینکه شما چه نوع کسب و کاری دارید و چه اطلاعاتی درج می کنید، سازمان امور مالیاتی به تفکیک و تعریف صورتحساب های مختلفی پرداخته است. مودیان موظف هستند نوع صحیح صورتحساب الکترونیکی را انتخاب و آن را ارسال کنند تا اعتبار مالیاتی برای آنها در نظر گرفته شود.

انواع این نوع سندها برای ارسال صورتحساب الکترونیکی عبارتند از:

• صورتحساب نوع اول: کامل ترین صورتحساب از نظر درج اطلاعات خریدار و فروشنده، کالا، مبالغ و غیره است. صورتحساب نوع اول دارای الگوهایی است که کسب و کارها بسته به نوع شغلی که دارند، باید از مدل مناسب استفاده کنند. این الگوها فعلا شامل ۷ مورد یعنی فروش، فروش ارزی، صورتحساب طلا و جواهر و پلاتین، قرارداد پیمانکاری، قبوض خدماتی، بلیط هواپیما و صادرات می باشند.
• صورتحساب نوع دوم: این نوع صورتحساب دارای همه اطلاعات فروشنده است اما داده های خریدار را ندارد. توجه کنید که صدور این مدل سند، اعتبار مالیاتی را برای خریدار ارائه نمی دهد.
• صورتحساب نوع سوم: این نوع صورتحساب شامل رسیدهایی می باشند که شما از دستگاه های پوز دریافت می کنید. اعم از کارتخوان و یا دروازه ها و درگاه های پرداخت. توجه کنید که این رسیدها باید از دستگاه هایی که متصل به سامانه مودیان هستند صادر گردند تا قابل استفاده باشند.

چه افرادی ملزم به ثبت صورتحساب الکترونیکی هستند؟

یکی از پرسش های بسیار مهمی که بسیاری از افراد در مورد ارسال صورتحساب الکترونیکی دارند آن است که چه کسانی باید این نوع اسناد را به طور الکترونیکی صادر کنند؟ بسیار مهم است که مودیان زیر تکلیف را جدی گرفته و از ۱ دی ماه سال ۱۴۰۲ صدور صورتحساب الکترونیکی برای اشخاص زیر الزامی می باشد:

• کلیه اشخاص حقوقی که در این بخش می توان از اشخاص حقوقی دولتی، شرکت ها و شخصیت های حقوقی خصوصی نام برد. این افراد فارغ از میزان درآمد باید این کار را انجام دهند.
• اصناف و صاحبین مشاغل که فروش آنها تا انتهای ماه شهریور در سال کنونی بیش از مقدار ۱۸ میلیارد تومان بوده است.
• اشخاص حقیقی که در “جزء ۲ بند ط و تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲” ذکر شده اند.
• همچنین برخی مشاغل اعم از کسانی که در صنف طلا هستند، پزشکان و نیز وکلا، فروشندگان که مواد معدنی به واحد هایی که فرآورده های آن را تولید می کنند می فروشند (منطق بر بند م تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۲).

نکته: مبلغ در نظر گرفته شده برای مشاغلی که مشمول نشدند در سال ۱۴۰۳ تا ۱۰۰ برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ ق.م.م و در سال ۱۴۰۴ تا ۵۰ برابر است.

توجه کنید که سازمان امور مالیاتی در نظر دارد تا تمامی اصناف را ملزم به اجرای این قانون نماید. پس بهتر است پیشاپیش با این قوانین آشنا شوید. همچنین براساس آخرین اطلاعیه زمان بندی زیر برای مشاغل نیز در نظر گرفته شده است:

سامانه صورتحساب الکترونیکی مالیاتی

برای آنکه بخواهید وضعیت صورتحساب های الکترونیکی خود را تعیین تکلیف کنید، می بایست در سامانه مودیان وارد شوید. این سامانه به نشانی my.tax.gov.ir می باشد و به عنوان نظام مالیاتی نیز شناخته می شود. پس از ثبت نام در این سامانه، قادر خواهید بود با وارد کردن کد ملی یا شناسه فراگیر وارد پرونده خود شوید. زمانی که وارد پرونده می شوید، می توانید از منوی سمت راست روی گزینه “مدیریت صورتحساب” کلیک کرده و صورتحساب های خرید و فروشی که برای شما صادر شده اند را مشاهده کنید.

آموزش ارسال صورتحساب الکترونیکی مالیاتی

حال می خواهیم راجع به ارسال صورتحساب الکترونیکی صحبت کنیم که در این بخش ابتدا باید بدانید که شما به عنوان مودی نمی توانید صورتحساب را از داخل سامانه مودیان ارسال کنید. برای انجام این کار می بایست از روش مستقیم توسط مودی و یا غیرمستقیم به کمک شرکت های واسطه اقدام کرد. قبل از اینکه به روش های ارسال صورتحساب الکترونیکی بپردازیم، می بایست چند مرحله را انجام دهید. این مراحل به خصوص وقتی که بخواهید از روش مستقیم استفاده کنید لازم هستند.

• دریافت کلید خصوصی: این کلید برای وارد کردن در نرم افزار حسابداری می باشد.
• دریافت کلید عمومی: این کلید همانند مورد قبل رمزنگاری شده و برای ثبت در کارپوشه سامانه مودیان استفاده می شود.
• دریافت فایل CSR: یک فایل به عنوان گواهی امضای الکترونیک است که برای هویت دادن به اسناد در فرآیند ارسال صورتحساب الکترونیکی توسط مجموعه شما استفاده می شود.

مراحل زیر را برای دریافت ۳ فایل طی کنید:

1. برای دریافت فایل CSR وارد سایت ir شده و گزینه “ثبت نام و ثبت درخواست گواهی الکترونیک” را بزنید.
2. حال باید گزینه “ثبت نام” را انتخاب کنید.
3. حال در صفحه جدید مشخصات خود را وارد کنید. در این قسمت حتما شماره تلفن به نام شما باشد. همچنین در کد پستی، کد محل فعالیت خود را وارد کنید. سپس گزینه “مرحله بعد” را بزنید. حال با دریافت کد در تلفن همراه خود، کد را در صفحه جدید وارد کرده و یک نام کاربری و رمز عبور دریافت خواهید کرد.
4. حال در صفحه قبلی از سایدبار سمت راست، اطلاعات ورود خود را بزنید. حال باید گزینه “ورود” که در کادر ورود متقاضیان امضای الکترونیک است را انتخاب نمایید.
5. سپس از منوی سمت راست، گزینه “ثبت درخواست گواهی الکترونیکی” انتخاب کنید. حال گزینه “ثبت درخواست گواهی از طریق CSR” را بزنید. در صفحه جدید سوالاتی از شما پرسیده می شود که باید بسته به شغل خود آنها را انتخاب نمایید.
6. حال در قسمت “محتوای درخواست گواهی CSR”، محتوای فایل گواهی CSR را در آنجا Paste کنید.
7. شما می توانید با نصب نرم افزار Open SSL یا شرکت های واسط مانند سایت هاترا سافت این فایل را دریافت کنید. در این مرحله شما کلید خصوصی، کلید عمومی و نیز مجوز درخواست را دریافت می کنید. لازم است این فایل ها را حتما به دقت نگهدارید. در نهایت محتوای بخش “مجوز درخواست” را در فیلد “محتوای درخواست گواهی CSR” بارگذاری کنید. حال یک بخش با انتخاب گزینه “بررسی درخواست” در انتها اضافه می شود که باید همه آنها سبز باشند.
8. روی گزینه “نمایش اطلاعات فرم” کلیک کرده و نمونه فرم معرفی نامه نماینده را دریافت کنید. آن را به دفترخانه برده و اطلاعات آن را پر کرده و مجددا در سایت آپلود می کنیم. زمانی که فایل را آپلود کردید، اطلاعات سازمان را وارد کرده و گزینه “ثبت درخواست” بزنید. مبلغ تعیین شده را پرداخت کرده و کد رهگیری را می گیرید. پرینت کد را دریافت کرده و با اطلاعات شرکت به دفترخانه رفته و یک فایل از آنها دریافت می کنید. این فایل با فرمت crt است که در سامانه به آن نیاز داریم.

مراحل دریافت فایل های کلید خصوصی، عمومی و فایل CSR و CRT

• دریافت شناسه کالا یا خدمات: در این قسمت شما باید برای ارسال صورتحساب الکترونیکی خود جهت دریافت شناسه کالا یا خدمات اقدام کنید. دریافت شناسه اختصاصی برای شرکت های تولیدی یا وارداتی الزامی است. شرکت های بازرگانی و خدماتی باید از شناسه عمومی استفاده کنند. شما می توانید شناسه اختصاصی را از سامانه جامع تجارت و شناسه عمومی را از سایت stuffid.tax.gov.ir دریافت نمایید. همچنین شما می توانید برای دریافت شناسه اختصاصی خدمات اختصاصی شرکت خود از سایت portal.gs۱-ir.org اقدام کنید.

• اگر برای ارسال صورتحساب توسط خودتان (مودی) اقدام می کنید، باید شناسه یکتای حافظه مالیاتی بگیرید. جهت انجام این کار باید برای جایگذاری کلید عمومی درون سایت tax.gov.ir اقدام کنید. ابتدا به کارپوشه وارد شده و از بخش عضویت، گزینه “شناسه های یکتا حافظه مالیاتی” را بزنید و مراحلی که ذکر کرده است را طی کنید. با درج اطلاعات، در انتها شناسه یکتای حافظه مالیاتی را برای ارسال مستقیم صورتحساب توسط مودی دریافت می کنید.
• حال در صورتی که از نرم افزار حسابداری برای ارسال صورتحساب الکترونیکی استفاده می کنید، باید برای تنظیم و اتصال نرم افزار به سامانه مودیان استفاده نمایید. آموزش این مرحله را براساس نوع نرم افزاری که استفاده می کنید از پشتیبانی مجموعه ارائه دهنده نرم افزار درخواست نمایید.

نکته: حتما موارد مربوطه با نحوه ارسال اطلاعات صورتحساب الکترونیکی را از پشتیبانی نرم افزار خود دریافت کنید. قابل ذکر است که مهلت ارسال صورتحساب الکترونیکی به سامانه مودیان تنها ۷ روز برای است. این زمان از صدور صورتحساب شروع می شود.

مزایای صدور صورت حساب الکترونیکی مالیاتی

شاید جالب باشد که بدانید مزیت های ارسال صورتحساب الکترونیکی کدامند؟ در این خصوص باید گفت:

• جلوگیری از جریمه های عدم ارسال صورتحساب الکترونیکی: همانطور که می دانید این موضوع به عنوان یک قانون از ۱ دی ماه سال ۱۴۰۲ اجباری شده و برای عدم انجام آن تنبیه در نظر گرفته اند.
• شفافیت: شما می توانید به شفافیت بیشتر تراکنش های مالی خود کمک کرده و از این تراکنش ها برای تسریع در محاسبه مالیات و رفع ابهامات در نزد ممیز استفاده کنید.
• اعتبار مالیاتی: شما می توانید با دریافت اعتبار مالیاتی، از مالیات ارزش افزوده خود کاسته و مالیات کمتری بپردازید.
• عدم حضور مامور مالیاتی: همچنین قابل ذکر است که طبق قانون، مراجعه مامور سازمان مالیات به دفاتر افرادی که صورتحساب الکترونیکی صادر می کنند مجاز نیست.
• محاسبه مالیات بر ارزش افزوده مطابق با صورتحساب های الکترونیکی.
• دسترسی و امنیت بیشتر: با شناسه دار شدن صورتحساب ها، می توانید امنیت بیشتر و دسترسی سریع تری را برای معاملات خود کسب کنید.

انواع روش های ارسال صورتحساب الکترونیکی مالیاتی

ارسال صورتحساب الکترونیکی به طور مستقیم توسط شخص مودی

در این حالت مودی می تواند با استفاده از نرم افزار و ماژول ارتباط با سامانه مودیان برای ارسال صورتحساب های خود اقدام کند. همچنین شما می توانید با تهیه نرم افزارهای حسابداری و ارائه کلیدهایی که در متن مقاله معرفی کردیم، دسترسی نرم افزار به پرونده خود را در سامانه مودیان ممکن سازید.

ارسال صورتحساب الکترونیکی از طریق شرکت معتمد نوع ۱ با کلید شرکت معتمد

برای کسانی که نمی توانند و یا دانش کافی را ندارند، ارسال صورتحساب از طریق شرکت قابل انجام است. این کار می تواند از ۲ طریق با یا بدون کلید انجام شود. منظور از کلید همان کلید هایی است که در طول مقاله معرفی کردیم و شما می توانید با کلید های خصوصی شرکت صورتحساب های خود را ارسال کنید.

ارسال صورتحساب الکترونیکی از طریق شرکت معتمد نوع ۱ با کلید مؤدی

در صورتی که مودی تمایل به استفاده از امضا صورتحساب ها با کلید خصوصی خود دارد، می تواند از این روش استفاده نماید. سپس ارسال اطلاعات صورتحساب ها به سامانه مودیان را به شرکت معتمد بسپارد. شرکت های معتمد مجموعه هایی هستند که با فراهم کردن زیرساخت ها و داشتن مجوز و آموزش های لازم، می توانند به عنوان واسط برای ارسال صورتحساب های معاملاتی شما به سامانه مودیان اقدام کند.

ارسال اطلاعات صورتحساب الکترونیکی از طریق سامانه های دولتی

یکی دیگر از راهکارهایی که می توان از آن برای ارسال صورتحساب الکترونیکی استفاده کرد، سامانه های دولتی است. این سامانه ها (سامانه جامع تجارت و ثامن) می بایست صورتحساب های ارسالی شما به آنها را به طور خودکار به سامانه مودیان ارسال کنند.

صدور صورتحساب الکترونیکی طلافروشان

یکی از کسب و کارهای مهمی که برای شفاف سازی و ارسال صورتحساب الکترونیکی آن تاکید شده است، طلافروشان هستند. این افراد باید مطابق با دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی مودیان نکات زیر را درنظر بگیرند:

• از صورتحساب الکترونیکی نوع اول یا صورتحساب الکترونیکی نوع دوم استفاده کنند.
• در هر نوع صورتحساب مذکور از الگوی سوم استفاده شود.
• از جمله فیلدهای ضروری در صورتحساب های الکترونیکی طلافروشان می توان گفت: حق العمل و اجرت، سود.
• از دیگر مشاغل مرتبط طلافروشان که باید تمامی خرید و فروش های خود را در سامانه مودیان ثبت کنند می توان به فروشندگان و ارائه کنندگان خدمات مربوط به جواهر و پلاتین نیز اشاره کرد.

دریافت دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی مودیان

قانون صدور و ارسال صورتحساب الکترونیکی به منظور شفافیت و نظم بخشیدن به ثبت معاملات آمده است. از این رو سازمان امور مالیاتی باید چهارچوب هایی را برای حسابداران، صاحبین کسب و کارها و مودیان اعلام کند که چه اطلاعات در این صورتحساب ها درج شود. از آنجایی که صورتحساب الکترونیکی یک مفهوم جدید است و عموم مودیان را درگیر می کند، باید اطلاعاتی از چیستی و انواع آن بیان شوند. همه این موضوعات در دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی مودیان ارائه شده است که آخرین نسخه آن مربوط در اسفند سال ۱۴۰۲ مربوط به دستورالعمل با شناسه RC_IITP.IS _V۶.۸ در دی ماه ۱۴۰۲ می باشد.

سخن پایانی

در این مقاله شما را با انواع صورتحساب الکترونیکی و آموزش ارسال آن آشنا کردیم. همچنین در طول مقاله برخی جزئیات عملی مانند انواع کلیدها و مراحل ارسال صورتحساب را بیان نمودیم.