هر شخصی که دارای درآمد باشد مکلف است مالیات بر درآمد خویش را پرداخت نماید، دریافت اجاره هم نیز برای موجران درآمد محسوب می شود پس باید پس از کسر ۲۵ درصد از مبلغ اجاره بها بابت هزینه ها، استهلاک و… نسبت به مازاد آن اقدام به پرداخت مالیات بر درآمد اجاره نمایند اما در یکسری موارد در قانون برای درآمد اجاره معافیت مالیات بر اجاره یا عدم مشمولیت مالیات بر درآمد اجاره در نظر گرفته شده است که شامل موارد زیر است:

  • ملکی که محل سکونت بستگان باشد (بستگان تصریح شده در قانون)؛
  • اجاره مجانی املاک به سازمان ها و موسسات دولتی؛
  • محل سکونت مالک در ملکی که فروخته تا ۶ ماه همچنین محل سکونت بایع در بیع شرط با شرایط خاص؛
  • مالکان حداقل سه واحد در مجتمع‌های مسکونی که ساخت آنها طبق الگوی مصرف است؛
  • درآمد ناشی از اجاره املاک مسکونی برای هر شخص (در تهران مجموعا تا ۱۵۰ متر و در شهرستان مجموعا تا ۲۰۰ متر)؛
  • اگر تنها درآمد شخص حقیقی اجاره ملک باشد؛
  • اگر موجر ملکی، خود در ملک اجاره ای دیگران سکونت داشته باشد و
  • ... .

از طریق آموزش های پارسا حساب ایرانیان، شما می توانید با مباحث مربوط به مالیات و معافیتهای مالیاتی آشنا شده و پرسشهای خود را با مشاوران مالیاتی ما در پارسا حساب ایرانیان درمیان بگذارید.

ملکی که محل سکونت بستگان تصریح شده در قانونَ باشد مشمول معافیت مالیات بر اجاره است.

مستند بر تبصره ۱ ماده ۵۳ قانون مالیات های مستقیم اگر مالک ملک خویش را جهت سکونت به پدر یا مادر یا همسر یا فرزند یا اجداد یا افراد تحت تکفل دهد اجاری تلقی نمی‌شود و از شمول مالیات بردرآمد اجاره خارج است. البته دقت نمایید در صورتی که مشخص شود افراد فوق اجاره بها پرداخت می‌کند از این حکم خارج میگردد. اگر همزمان چند واحد ملک مسکونی، محل سکونت مالک و یا افرادی که در بالا ذکر شد باشد، یک واحد برای سکونت مالک و یک واحد مسکونی برای هر یک از افراد مذکور به انتخاب مالک از شمول مالیات بر اجاره خارج خواهد بود.

اجاره مجانی املاک به سازمان ها و موسسات دولتی از شمول مالیات بر درآمد اجاره خارج است.

مستند به تبصره ۲ ماده ۵۳ قانون مالیات مستقیم املاکی که  به صورت مجانی در اختیار وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی، دستگاه هایی که بودجه آنها وسیله دولت تأمین می‌شود،شهرداری‌ها و دهیاریها، بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از طرف حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری قرار می‌گیرد غیر اجاری تلقی‌ می‌ شود.

 اشخاصی که املاک خود را به  خانوارهای که سه فرزند و بیشتر، خانوار تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و یا سه دهک پایین درآمدی بر اساس تأییدیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اجاره دهند، مشمول صد درصد تخفیف می‌شوند. 

محل سکونت مالک در ملکی که فروخته تا ۶ ماه همچنین محل سکونت بایع در بیع شرط با شرایط ذیل مشمول معافیت مالیات بر اجاره است.

مستند به تبصره ۸ ماده ۵۳ قانون مالیات مستقیم اگر شخصی محل سکونت خود را بفروشد و در سند انتقال بدون اجاره بها مهلتی را مشخص نمایید که تا تخلیه ملک در آنجا سکونت داشته باشد که البته این مهلت نهایتا تا شش ماه می باشد، مشمول مالیات بر درآمد اجاره نیست. همچنین در بیع شرط مادام که طبق شرایط معامله مبیع در اختیار فروشنده بیع شرطی است، اجاری تلقی نمی‌ شود و معاف از پرداخت مالیات بر اجاره املاک است. اگر به موجب اسناد و مدارک مشخص شود اجاره بها پرداخت شده از شمول این معافیت خارج می شود.

قرارداد بلند مدت اجاره مسکونی و معافیتی
مالکانی که انعقاد قرارداد بلند مدت انجام دهند در طول دوره درآمد اجاره برای قرارداد دو ساله مشمول ۷۰ درصد تخفیف و برای قرارداد سه سال و بیشتر مشمول معافیت ۱۰۰ درصد خواهند بود.

مالکان حداقل سه واحد در مجتمع‌های مسکونی که ساخت آنها طبق الگوی مصرف بوده معاف از پرداخت مالیات بر درآمد اجاره هستند.

مستند به تبصره ۱۱ ماده ۵۳ قانون مالیات مستقیم مالکان مجتمع‌های مسکونی دارای بیش از سه واحد استیجاری که با رعایت الگوی مصرف مسکن بنا به اعلام وزارت راه و شهرسازی ‌ساخته شده یا می‌ شوند در طول مدت اجاره از صد در صد (۱۰۰%) مالیات بر درآمد املاک اجاری معاف می‌ باشد.

درآمد ناشی از اجاره املاک مسکونی برای هر شخص در تهران مجموعا تا ۱۵۰ متر و در شهرستان مجموعا تا ۲۰۰ متر دارای معافیت مالیات بر اجاره است

مستند به تبصره ۱۱ ماده ۵۳ قانون مالیات مستقیم هر شخص که درآمدی از اجاره واحد یا واحدهای مسکونی داشته باشد، در تهران تا مجموع یکصد و پنجاه مترمربع زیربنای مفید و در سایر نقاط تا مجموع دویست مترمربع زیربنای‌ مفید از مالیات بر درآمد ناشی از اجاره املاک معاف می‌ باشد و مازاد این متراژ مشمول مالیات بر درآمد اجاره می باشد. مستند بر بخشنامه به شماره ۲۷۵۵۷/۷۲۵۶/۲۱۱مورخ ۲۶/۰۵/۱۳۸۲اگر ملک مورد اجاره مشاعی باشد معافیت مقرر نسبت به سهم مشاعی هریک از مالکین لحاظ خواهد شد. اگر مالک دارای چندین ملک مسکونی باشد، می تواند با انتخاب خودش مجموعا تا میزان حد نصابهای تعیین شده از املاک معرفی تا از معافیت درآمد ناشی از اجاره آنها برخواردار گردد. در احتساب زیربنای مفید ساختمان، ملحقات و قسمتهای مشاعی ملک شامل بالکن، پارکینگ، انباری خارج از واحد مسکونی ، نورگیرهای غیر مسقف شیشه ای ، راه پله ، زیرزمین های غیر مسکونی جزء زیربنای مفید واحد مسکونی منظور نخواهد شد.


اگر تنها درآمد شخص حقیقی اجاره ملک باشد تا میزان مقرر معافیت مالیات بر اجاره دارد.

مستند به ماده ۵۷ قانون مالیات مستقیم در مورد شخص حقیقی که هیچ‌گونه درآمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی درآمد حقوق موضوع‌ ماده ‌۸۴ قانون مالیات مستقیم که آن هرسال در قانون بودجه مشخص می شود از درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات مالیات بر درآمد اجاره مشمول مالیات می ‌باشد. مشمولان این ماده‌ باید اظهارنامه مخصوصی طبق نمونه‌ ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم و اعلام ‌نمایند که هیچ‌گونه درآمد دیگری ندارند. اداره امور مالیاتی مربوط باید خلاصه مندرجات اظهارنامه مودی را به اداره امور مالیاتی محل سکونت مودی ارسال ‌دارد و در صورتی‌که ثابت شود اظهارنامه مودی خلاف واقع است مالیات متعلق به اضافه یک برابر آن به عنوان جریمه وصول خواهد شد. در اجرای‌ حکم این ماده حقوق بازنشستگی ، وظیفه دریافتی ، جوایز ، سود ناشی از سپرده‌های بانکی درآمد تلقی نخواهد شد.

درآمد ناشی از اجاره برای سرپرست خانوار تا سقف میزان معافیت مالیات بر درآمد حقوق موضوع ماده (۸۴) این قانون، مشمول صددرصد (۱۰۰%) تخفیف خواهند شد.

اگر موجر ملکی خود در ملک اجاره ای دیگران سکونت داشته باشد به میزان اجاره ای که پرداخت می کند معاف از مالیات بر درآمد اجاره است.

مستند به ماده ۵۵ قانون مالیات مستقیم هرگاه مالک خانه یا آپارتمان مسکونی‌، آن را به اجاره‌ واگذار نماید و خود محل دیگری برای سکونت خویش اجاره نماید یا از خانة سازمانی که کارفرما در اختیار او می‌گذارد استفاده کند دراحتساب درآمد مشمول مالیات اجاره میزان مال‌الاجاره‌ای که به ‌موجب سند رسمی یا قرارداد می‌پردازد یا توسط کارفرما از حقوق وی کسر و یا برای محاسبة مالیات حقوق تقویم می‌گردد از کل ‌مال ‌الاجارة دریافتی او کسر خواهد شد و باید نسبت به مازاد آن مبلغ مالیات پرداخت نماید.

اگر می خواهید اطلاعات بیشتری راجع به مباحث مالیاتی و معافیت های مالیاتی کسب نمائید، با آموزش های پارسا حساب ایرانیان همراه باشید.