مالیات چیست و چگونه تعریف می‌شود؟

برای پاسخ به سوال «مالیات چیست» به زبان ساده می‌توان گفت مالیات نوعی هزینه اجتماعی است که گروه‌های مختلف افراد و موسسات یک جامعه در راستای بهره‌برداری از امکانات و منابع کشور موظف به پرداخت آن هستند؛ درواقع پرداخت مالیات شرکت ها و سایر انواع مالیات، به این منظور انجام می‌شود که توانایی جایگزینی امکانات و منابع فراهم گردد.

مالیات انتقال بخشی از درآمد‌های جامعه به دولت یا بخشی از سود فعالیت‌های اقتصادی است که نصیب دولت می‌شود؛ زیرا ابزار و امکانات دست‌یابی به درآمد و سود‌ها را دولت فراهم ساخته ‌است. در همه دنیا، مالیات یکی از مهم‌ترین مباحث اقتصادی محسوب می‌شود و قانون مشخصی برای آن وضع می‌گردد. در ماده ۵۱ قانون اساسی کشور به بحث مالیات اشاره شده است. در ادامه انواع مالیات براساس قوانین ایران را بررسی می‌کنیم.

دسته‌بندی انواع مالیات در ایران؛ مالیات مستقیم و غیرمستقیم

در مباحث آموزش مالیات، انواع مالیات در ایران در دو دسته مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیرمستقیم قرار می‌گیرند. هر کدام از این نوع مالیات‌ها، خود به بخش‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. مالیات‌‌های مستقیم جزو مالیات بر ثروت-درآمد تلقی می‌شوند که شهروندان باتوجه‌به میزان ثروت-درآمد خود آن را محاسبه و پرداخت می‌کنند.

درمقابل، مالیات غیرمستقیم، همان‌طور که نام آن مشخص است، به‌طور غیرمستقیم توسط دولت از افراد مختلف دریافت خواهد شد. دراصل، مالیات غیرمستقیم روی قیمت نهایی همه خدمات و کالاها اضافه می‌شود. در ادامه انواع مالیات مستقیم و غیرمستقیم را بررسی خواهیم کرد تا درک بهتری از انواع مالیات داشته باشید.

توضیحات کامل درباره انواع مالیات مستقیم

مالیات مستقیم در یک دسته‌بندی کلی به دو بخش مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم می‌شود. هر کدام از این دو مورد نیز زیرمجموعه‌هایی دارند که در زیر به بررسی کامل آن‌ها خواهیم پرداخت. پیش از آن باید به این نکته اشاره کنیم که مشمولان پرداخت مالیات مستقیم باید در موعد مقرر نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات و پرداخت مبلغ مالیات اقدام کنند، در غیر این صورت مشمول جرائم مالیاتی خواهند شد.

مالیات بر درآمد؛ مالیاتی که براساس میزان درآمد افراد تعیین می‌شود

مالیات بر درآمد یکی از انواع مالیات مستقیم محسوب می‌شود. به زبان ساده، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که در کشور کسب درآمد می‌کنند، باید بخشی از درآمد خود را به‌عنوان مالیات در اختیار دولت قرار دهند. در ادامه توضیح می‌دهیم که انواع این مالیات چیست.

  1. مالیات بر درآمد مشاغل: دسته اول انواع مالیات بر درآمد، مالیات بر درآمد مشاغل است. صاحبان مشاغل یعنی کسانی که خود به فعالیت اقتصادی مشغول هستند، مشمول پرداخت این نوع مالیات خواهند بود. در اینگونه موارد ماده ۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم تأکید می‌کند «درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل‌های این قانون در ایران تحصیل کند، پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد مشاغل است.»
  2. مالیات بر درآمد املاک: مالیات بر املاک و مستغلات را می‌توان در ۳ دسته طبقه‌بندی کرد. دسته اول مالیات بر اجاره املاک و مستغلات، دسته دوم مالیات بر نقل و انتقال املاک و دسته سوم شامل مالیات بر مستغلات خالی از سکنه هستند. به استناد ماده ۵۲ قانون مالیات‌های مستقیم این نوع مالیات به این شکل تعریف می‌شود: «درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر عملکرد املاک است.»
  3. مالیات بر درآمد اتفاقی: درآمد نقدی یا غیرنقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به‌صورت بلاعوض یا از طریق معاملات محاباتی یا به‌عنوان جایزه یا هر عنوان دیگر از این قبیل تحصیل کند، مشمول مالیات بر درآمد اتفاقی خواهد بود.
  4. مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی: جمع درآمد شرکت‌ها و درآمد ناشی از فعالیت‌های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌شود، پس از وضع زیان‌های حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیت‌های مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات قانون مذکور دارای نرخ جداگانه‌ای است، مشمول مالیات بر درآمد به نرخ ۲۵ درصد خواهد بود.

به ازای هر ۱۰ درصد افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص حقوقی نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آن‌ها، ۱ واحد درصد و حداکثر تا ۵ واحد درصد از نرخ‌های مذکور کاسته می‌شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و ارائه اظهارنامه مالیاتی مربوط به سال جاری در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.

مالیات بر دارایی و زیرمجموعه‌های آن

مالیات بر دارایی نیز یکی دیگر از انواع مالیات مستقیم است. این مالیات که براساس ثروت مودی محاسبه می‌شود و شامل ۲ گروه زیر است:

  1. مالیات بر ارث: هر گاه در نتیجه فوت شخصی اموالی از متوفی باقی بماند به شرح مذکور در ماده ۱۷ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات خواهد بود.
  2. مالیات حق تمبر: مالیاتی که از طریق الصاق و ابطال تمبر بر اسناد، اوراق و مدارک به‌منظور رسمیت بخشیدن یا لازم الاجرا نمودن آن‌ها، به مودیان مالیاتی تعلق می‌گیرد، مالیات حق تمبر است.

مبالغ مالیات حق تمبر طی فیش مالیاتی که توسط مسئول مربوط در اتحادیه در اختیار مودی قرار می گیرد، باید به حساب خزانه دولت در یکی از شعب بانک ملی واریز شود. مبلغ دقیق مالیات حق تمبر و سایر انواع مالیات، با استفاده از حرفه‌ای‌ترین انواع نرم افزار مالی محاسبه می‌شود.

انواع مالیات غیرمستقیم شامل چه مواردی می‌شود؟

مالیات غیرمستقیم ۲ زیرشاخه اصلی و چند زیرشاخه فرعی دارد. دو گروه اصلی مالیات غیرمستقیم شامل مالیات بر واردات و مالیات بر مصرف و فروش است. مالیات بر واردات شامل حقوق و عوارض گمرکی، سود بازرگانی و عوارض واردات خودرو می‌شود. مالیات بر مصرف و فروش نیز شامل مالیات فرآورده‌های نفتی، مالیات تولید الکل طبی و بهداشتی، مالیات نقل و انتقال خودرو، مالیات فروش سیگار و مالیات بر ارزش افزوده است. مالیات غیرمستقیم روی قیمت نهایی کالاها و خدمات محاسبه و از همه افراد جامعه دریافت می‌شود.

اشخاص مشمول مالیات؛ چه کسانی باید مالیات پرداخت کنند؟

به‌طورکلی، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که کسب درآمد می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات هستند. به‌صورت کلی، طبق ماده ۱ قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات خواهند بود:

  1. کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که در ایران اموال یا املاک دارند.
  2. کلیه اشخاص حقیقی مقیم ایران که در کشور یا خارج از کشور کسب درآمد می‌کنند.
  3. کلیه اشخاص حقیقی ایرانی که مقیم خارج از ایران هستند و در ایران درآمد کسب می‌کنند.
  4. کلیه اشخاص حقوقی ایرانی (شرکت‌ها، موسسات، نهادها و سایر اشخاص حقوقی) که در ایران یا خارج از ایران کسب درآمد می‌کنند.
  5. هر شخص خارجی غیرایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) که در ایران کسب درآمد می‌کند یا به‌واسطه خدمات، واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود، دادن تعلیمات و کمک‌های فنی یا واگذاری فیلم‌های سینمایی، در ایران کسب درآمد می‌کند.

اشخاص مشمول پرداخت مالیات باید اطلاعات کاملی درباره قانون سامانه مودیان داشته باشند تا در موعد مقرر نسبت به ارسال اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات‌های مربوطه اقدام کنند.

اشخاص معاف از مالیات؛ چه کسانی موظف به پرداخت مالیات نیستند؟

برخلاف گروهی از افراد که موظف به پرداخت مالیات هستند، گروهی از افراد از پرداخت مالیات معاف شده‌اند. معافیت مالیاتی را می‌توان خروج قانونی از پرداخت مالیات به‌صورت موقت تعریف کرد که در راستای سیاست‌های حمایتی حاکمان از مردم صورت می‌گیرد. براساس ماده ۲ قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات نیستند:

  1. وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی
  2. دستگاه‌هایی که بودجه آن‌ها به وسیله دولت تامین می‌شود.
  3. شهرداری‌ها و دهیاری‌ها
  4. بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از نهادهای حکومتی و رهبری

پرداخت نکردن مالیات توسط این گروه از افراد کاملا قانونی است. درصورتی‌که اشخاص مشمول مالیات در صورت پرداخت نکردن مالیات، مرتکب فرار مالیاتی و به‌دنبال آن مشمول جرائم مالیاتی خواهند شد.

جرائم مالیاتی؛ پرداخت نکردن مالیات چه عواقبی دارد؟

طبق قانون (قوانین مالیاتی ایران)، پرداخت مالیات وضع شده، اجباری است و عدم پرداخت مالیات مجازاتی را در پی خواهد داشت. جرائم مالیاتی بسته به نوع تخلف، ممکن است شامل پرداخت جریمه، حبس، محرومیت از معافیت و بخشودگی، ممنوع‌الخروج شدن و موارد دیگر می‌شود.

به‌عنوان مثال اگر مودیان مالیاتی در موعد مقرر نسبت به تسلیم اظهارنامه اقدام نکنند یا درآمد واقعی خود را کتمان کنند، مشمول پرداخت جریمه به میزان ۳۰ درصد از مبلغ مالیات خواهند شد. برای اطلاع بیشتر از جرایم مالیاتی پیشنهاد می‌کنیم مقاله فرار مالیاتی را بخوانید.

وظایف مودیان مالیاتی؛ تنظیم دفاتر قانونی و تسلیم اظهارنامه مالیاتی

یکی از وظایف مؤدیان مالیاتی، تنظیم دفاتر قانونی (روزنامه و کل) و ارائه آن به اداره دارایی محل فعالیت شرکت است تا برای رسیدگی به اظهارنامه مالیاتی شرکت موردبررسی قرار گیرد. برای نوشتن دفاتر قانونی الزامات و نکاتی تعیین شده است که هر حسابدار باید پیش از انجام چرخه حسابداری از اجرای دقیق آن مطمئن شود.

همچنین، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول پرداخت مالیات، باید اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر به اداره مالیات ارائه دهند. درحال‌حاضر با استفاده از خدمات سامانه مودیان، ارسال اظهارنامه به‌سادگی تحت یک سامانه متمرکز انجام می‌شود.

نرخ مالیاتی چیست؟

نرخ مالیات چیست؟ نرخ مالیات توسط قانون و دولت مشخص می‌شود. نرخ مالیات در ایران در واقع مبلغی است که یک شرکت یا یک شخص باید نسبت به پرداخت آن در زمان قانونی اقدام نماید. نرخ مالیات بر اساس اطلاعات و جزئیات مفصلی تعیین می‌شود و نمی توان مبلغ ثابتی را برای آن در نظر گرفت. در صورتی که نظام مالیاتی حاکم، یک نظام مالیاتی کارآمد باشد، انواع مالیات بر اساس توانایی حقیقی مالیات دهندگان تعیین می‌شود تا پرداخت مالیات به عاملی برای ورشکسته شدن یک کسب و کار منجر نشود. در یک نظام مالیاتی کارآمد نرخ مالیاتی که برای اقشار غنی مشخص می‌شود باید سنگین تر از نرخ مالیاتی باشد که از اقشار کم درآمد دریافت می‌شود.

معرفی انواع مالیات؛ طبقه بندی انواع مالیات

حالا که می دانید مالیات یعنی چه، می توانیم انواع مالیات را به شما معرفی کنیم. طبق قوانین مالیاتی ایران مالیات به دو شکل مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می شود. هر یک از انواع مالیات به نوبه خود دارای تقسیم‌بندی خاصی هستند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

با آموزش های پارسا حساب ایرانیان شما به راحتی می توانید کارهای مالیاتی خود را انجام دهید.

همه چیز در مورد مالیات مستقیم

مالیات علاوه بر آنکه یک نوع هزینه‎ ی اجتماعی یا به عبارتی بهای تمدن است که شهروندان به منظور اداره‌ی امور جامعه، رشد و توسعه کشور می‌پردازند، ابزار اصلی دولت‌ها در جهت‌گیری نظام اقتصادی به شمار می‌رود. مالیات‌‌های مستقیم جزو مالیات بر ثروت-درآمد تلقی می‌شوند که شهروندان با توجه به میزان ثروت-درآمد خود آن را محاسبه و پرداخت می‌نمایند. مالیات مستقیم در یک دسته‌بندی کلی به دو بخش مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم می‌شود.

معرفی انواع مالیات بر دارایی

مالیات بر دارایی مالیاتی است که در آن پایه و منبع مالیاتی را دارایی یا ثروت تشکیل می‌دهد. به عبارت دیگر، مالیات بر دارایی بر آنچه که شخص مالک قبلاً به دست آورده یا از طریق به او به ارث رسیده باشد تعلق می‌گیرد. مالیات بر دارایی عموماً به عنوان مکانیزمی برای تعدیل ثروت به کار گرفته می‌شود و بیشتر در جوامعی کاربرد دارد که اختلاف فاحشی در دارایی و ثروت افراد آن جامعه وجود داشته باشد. انواع مالیات بر دارایی عبارتند از مالیات بر ارث و مالیات حق تمبر است که در قسمت پایین برای شما توضیح داده شده است.

مالیات بر ارث

هر گاه در نتیجه فوت شخصی اموالی از متوفی باقی بماند به شرح مذکور در ماده ۱۷ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات خواهد بود. اموالی که مطابق ماده ۱۹ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات بر ارث هستند عبارتند از کلیه ماترک متوفی در ایران یا خارج از ایران اعم از منقول و غیر منقول و مطالبات قابل وصول و حقوق مالی پس از کسر هزینه کفن و دفن در حدود عرف و عادت و واجبات مالی و عبادی در حدود قوانین شرعی و دیون محقق متوفی.

مالیات حق تمبر

ضرورت صدور پروانه کسب هر عضو، پرداخت مالیات حق تمبر، طبق مفاد بند ۱۱ ماده ۴۶ بوده که مبلغ آن برای صدور پروانه کسب یک‌صد هزار ریال و برای تجدید کسب پنجاه هزار ریال است و این مبالغ طی فیش مالیاتی که توسط مسئول مربوط در اتحادیه در اختیارتان قرار می گیرد باید به حساب خزانه دولت در یکی از شعب بانک ملی واریز شود.

طبق قانون مالیات‌های مستقیم وصول این نوع مالیات به عهده اتحادیه‌ها بوده و ملزم و مکلف به انجام امور مربوط هستند. در صورت تخلف طبق مفاد ماده (۵۱ ق.م.م) علاوه بر پرداخت اصل این مالیات باید دو برابر آن را به عنوان جریمه پرداخت نماید. این نوع مالیات را از نظر قانون مالیات تکلیفی می‌نامند. اگر به دنبال اطلاعات بیشتر و منابع علمی دقیقی در رابطه با مالیات هستید، به صفحه آموزش مالیات سپیدار سیستم مراجعه و از پادکست‌های موجود درباره این موضوع استفاده کنید.

معرفی انواع مالیات بر درآمد

مالیات بر درآمد نوعی مالیات است که توسط دولت بر افراد و اشخاص اعمال می‌شود و بسته به درآمد و عواید پرداخت‌کننده مالیات متغیر است و عموماً مقدار این نوع مالیات برابر درصدی از درآمد قابل مالیات‌گیری است.

نرخ مالیات با افزایش درآمد قابل مالیات‌گیری تغییر می‌کند. نرخ‌های مالیات ممکن است بسته به نوع یا خصوصیات مالیات پردازنده متغیر باشد. انواع مالیات بر درآمد شامل مواردی چون مالیات بر درآمد مشاغل، حقوق، املاک و مستغلات، اشخاص حقوقی، کشاورزی و اتفاقی است.

مالیات بر درآمد مشاغل

دسته اول انواع مالیات بر درآمد، مالیات بر درآمد مشاغل است. صاحبان مشاغل یعنی کسانی که خود به فعالیت اقتصادی مشغول هستند. در این گونه موارد ماده 93 قانون مالیات‌های مستقیم تأکید می کند درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل‌های این قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد مشاغل است. تبصره‌ای در این ارتباط می‌گوید درآمد شرکت‌های مدنی و همچنین درآمدهای ناشی از فعالیت‌های مضاربه در صورتی که عامل مضارب یا صاحب سرمایه شخص حقیقی باشد تابع مقررات این فصل است.


انواع مالیات ها در حسابداری؛ مالیات بر درآمد حقوق

پرداخت مالیات بارزترین هدف در تئوری‌های مالیاتی است که منجر به توزیع عادلانه درآمد می گردد. در نظام مالیاتی کشور، مالیات حقوق جزئی از انواع مالیات بر درآمد است. همچنین در ردیف مالیات‌های مستقیم قرار داشته و با نسبت خاصی از درآمد شخصی تعیین می شود.

طبق ماده یک قانون مالیات‌های مستقیم، تمام افراد حقیقی و حقوقی که در داخل کشور با فعالیت اقتصادی، خدماتی و غیره درآمد کسب می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات هستند. مالیات بر حقوق از نظر حجم، ثبات، کارایی و سهولتی که در وصول دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است.

انواع مالیات ها؛ مالیات بر درآمد املاک و مستغلات

مالیات بر املاک و مستغلات را می‌توان در سه دسته طبقه بندی کرد. دسته ی اول مالیات بر اجاره املاک و مستغلات، دسته ی دوم مالیات بر نقل و انتقال املاک و دسته ی سوم شامل مالیات بر مستغلات خالی از سکنه هستند. به استناد ماده ۵۲ قانون مالیات‌های مستقیم این نوع مالیات به این شکل تعریف می‌شود:

“درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذاری حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر عملکرد املاک است.”

مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی؛ انواع مالیات شرکت ها

جمع درآمد شرکت‌ها و درآمد ناشی از فعالیت‌های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌شود، پس از وضع زیان‌های حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیت‌های مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات قانون مذکور دارای نرخ جداگانه‌ای است، مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد (25%) خواهد بود.

انواع مالیات ها در مورد اشخاص حقوقی ایرانی غیر تجاری که به منظور تقسیم سود تأسیس نشده‌اند، در صورتی که دارای فعالیت انتفاعی باشند، از مأخذ کل درآمد مشمول مالیات فعالیت انتفاعی آن‌ها مالیات وصول می‌شود.

اشخاص حقوقی خارجی و مؤسسات مقیم خارج از ایران از مأخذ کل درآمد مشمول مالیات که از بهره برداری سرمایه در ایران یا از فعالیت‌هایی که مستقیماً یا به وسیله نمایندگی از قبیل شعبه، کارگزار و امثال آن در ایران انجام می‌دهند یا از واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود، انتقال دانش فنی یا واگذاری فیلم‌های سینمایی از ایران تحصیل می‌کنند به نرخ مذکور مشمول مالیات خواهند بود.

نمایندگان اشخاص و مؤسسات مذکور در ایران نسبت به درآمدهایی که به هر عنوان به حساب خود تحصیل می‌کنند طبق مقررات مالیات در ایران مشمول مالیات هستند.

ضمناً در موقع احتساب مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی اعم از ایران یا خارجی، مالیات‌هایی که قبلاً پرداخت شده است با رعایت مقررات مربوط از مالیات متعلق کسر خواهد شد و اضافه پرداختی از این بابت قابل استرداد است.

همچنین به ازای هر 10% افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص حقوقی نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آن‌ها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ‌های مذکور کاسته می‌شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و ارائه اظهارنامه مالیاتی مربوط به سال جاری در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است. اگر می‌خواهید در مورد این پروسه بیشتر بدانید، به شما توصیه می‌کنیم مقاله مالیات شرکت ها را مطالعه کنید.

مالیات بر درآمد کشاورزی

در مورد مباحث مالیات بر درآمد کشاورزی حتماً می‌دانید که این فعالیت‌ها از مالیات معاف است و ماده 81 در این ارتباط می‌گوید “درآمد حاصل از کلیه فعالیت‌های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی و ماهیگیری، نوغان داری، احیای مراتع و جنگل‌ها، باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات از پرداخت مالیات معاف است. دولت مکلف است مطالعات و بررسی‌های لازم را در زمینه کلیه فعالیت‌های کشاورزی و آن رشته از فعالیت‌های مزبور که ادامه معافیت آنها ضرورت داشته باشد معمول و لایحه مربوط را حداکثر تا آخر برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید”

مالیات بر درآمد اتفاقی

در متن قانون، ماده 119 تا 123 قانون مالیات‌های مستقیم پیرامون درآمد محاسباتی و اتفاقی است و در آن اشاره می‌کند درآمد نقدی یا غیرنقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به‌صورت بلاعوض و یا از طریق معاملات محاسباتی و یا به عنوان جایزه و یا هر عنوان دیگر از این قبیل تحصیل می‌نماید مشمول مالیات اتفاقی به نرخ مقرر در ماده 131 این قانون خواهد بود. حالا که با انواع مالیات مستقیم آشنا شدید، باید در مورد مالیات غیر مستقیم بدانید.

انواع مالیات های غیر مستقیم

هرچند در دنیا نظام مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر مصرف یا مالیات غیرمستقیم) در حال گسترش سریع است اما مشکلات و معایب مالیات‌های غیرمستقیم از جمله تنازلی بودن (پرداخت یکسان توسط فقیر و غنی) و غیرمعین بودن باعث ایجاد مشکلاتی برای دولت‌ها می‌شود که می‌توان با استفاده از مالیات‌های مستقیم آن‌ها را پوشش داد.

اشخاص مشمول مالیات

اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات هستند:

  1. کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.
  2.  هر شخص حقیقی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید.
  3. هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل می‌کند.
  4. هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید.
  5. هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می‌نماید و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمکهای فنی و یا واگذاری فیلمهای سینمایی (که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگری عاید آنها میگردد) از ایران تحصیل می‌کند.

اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات‌های موضوع این قانون نیستند:

  1. وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی
  2. دستگاه‌هایی که بودجه آن‌ها به وسیله دولت تأمین می‌شود.
  3. شهرداری‌ها
  4.  بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از نهادهای حکومتی


منظور از معافیت‌های مالیاتی چیست؟

در هر کشوری منابع درآمدی و سرمایه‌ای مردم شامل پرداخت مالیات به حکومت آن کشور می‌شود؛ معافیت مالیاتی را می‌توان خروج قانونی و به صورت موقت از پرداخت مالیات تعریف کرد که در راستای سیاست‌های حمایتی حاکمان از مردم صورت می‌گیرد.

هزینه‌های قابل قبول مالیاتی

هزینه‌‌های قابل قبول مالیاتی ق.م.م هزینه‌های قابل قبول مالیاتی برای تشخیص درآمد ۱۴۷ مطابق ماده مشمول مالیات عبارت است از هزینه‌هایی که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصراً مربوط به تحصیل درآمد مؤسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حدنصاب‌های مقرر باشد. در مواردی که هزینه‌ ای در قانون مالیات‌های مستقیم پیش بینی نشده یا بیش از نصاب‌های مقرر در قانون یاد شده بوده ولی پرداخت آن به موجب قانون و یا مصوبه هیئت وزیران صورت گرفته باشد، قابل قبول خواهد بود.

حق الامتیاز پرداختی و همچنین حقوق و عوارض و مالیات‌هایی که به سبب فعالیت مؤسسه به شهرداری‌ها و وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به آن‌ها پرداخت می‌شود. (به استثنای مالیات بر درآمد و ملحقات آن و سایر مالیات‌هایی که مؤسسه به موجب مقررات این قانون ملزم به کسر از دیگران و پرداخت آن است و همچنین جرائمی که به دولت و شهرداری‌ها پرداخت می‌گردد.)

وظایف مودیان مالیاتی

یکی از وظایف مؤدیان مالیاتی، تنظیم دفاتر قانونی (روزنامه و کل) و ارائه آن به اداره دارایی محل فعالیت شرکت است تا برای رسیدگی به اظهارنامه مالیاتی شرکت مورد بررسی قرار گیرد. برای نوشتن دفاتر قانونی الزامات و نکاتی تعیین شده است که هر حسابداری باید پیش از انجام چرخه حسابداری از اجرای دقیق آن مطمئن شود.

اظهارنامه مالیاتی

اظهارنامه مالیاتی چه به صورت خود اظهاری باشد و چه خود سازمان امور مالیاتی در اختیار مؤدیان قرار دهد، کارنامه مالی است که همه ساله، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، به منظور محاسبه مالیات خود، به سازمان مالیاتی تقدیم می کنند و اکنون، با خود اظهاری الکترونیکی، فرآیندها تحت سامانه متمرکز انجام می شود.

دادرسی مالیاتی

در واقع این روزها راه اندازی و مدیریت کسب و کار دشواری‌های بیشتری دارد، اما در مقابل خدماتی نیز برای رفع همین دشواری به وجود آمده است. خدماتی که در صورت استفاده از آن‌ها ورق برمی گردد. در واقع امروز عصر تخصص است و برای هر مشکلی می توانید از خدمات متخصصین آن حوزه بهره ببرید تا تهدیدها را تبدیل به فرصت کنید. ارسال اظهارنامه مالیاتی، مشکلات مربوط به آن و دادرسی مالیاتی تنها گوشه ای از دغدغه‌های یک کسب و کار امروزی هستند، اما نباید از اهمیت آن‌ها غافل شد.

اگر میخواهید حسابداری را به صورت کامل یاد بگیرید و به راحتی وارد بازار کار شوید، از آموزش‌های پارسا حساب ایرانیان استفاده کنید.